اندر خم یک کوچه

احتمالا صحبت‌های آقای شیخ طادی را شنیده‌اید. فارغ از مغالطه‌آمیز بودن این صحبت‌ها، باید دید ریشه‌ی چنین تفکراتی در کجاست؟ موج دوم فمنیسم زمانی به وقوع پیوست که دنیا شاهد حاکمیت آمریکا بر نظام جهانی سرمایه‌داری و بسط و گسترش سرمایه‌داری سازمان یافته بود. ویل دورانت در کتاب لذت فلسفه می‌نویسد: «کارخانه‌داران که به فکر سود بیشتر خود بودند و اخلاقیات برایشان بی‌اهمیت بود، زنان را که کارگران ارزان‌تری بودند بر مردان سرکش سنگین قیمت ترجیح می‌دادند و آنان را هنگام استفاده از دستگاه‌های خطرناک به استفاده از لباس‌های تنگ و کوتاه وادار می کردند. بدین ترتیب در جامعه صنعتی زن نیز صنعتی شد و مردانی که طالب حذف شرم و حیا بودند به بهانه آزادی زن و در واقع برای سوءاستفاده بیشتر از او، زنان را به عرصه فحشا کشاندند. این برهنگی اجباری زنان در کنار رواج فرهنگ مصرف‌گرایی، سرمایه‌داران را ترغیب کرد که از جذابیت‌های جسمی زنان بعنوان وسیله‌ی لذت و سرگرمی برای کسب سود بیشتر و تجارت‌ خود استفاده کنند.» اینگونه بود که زن به ابژه‌ای برای دامن زدن به مصرف بیشتر تبدیل شد.

چرایی ابژه شدن زن برای نظام سرمایه‌داری فارغ از جذابیت‌های تنانه‌ی زن را باید در دیدگاه فیلسوفان غربی به زن جستجو کرد که به صورت گسترده در سنت فلسفی غرب وجود دارد. فلسفه‌ای که اصالت را به جنس مرد داده و همواره زنان را به منزله‌ی موجود درجه دوم، فروتر و طفیلی قلمداد کرده و او را به مثابه حیوانی می‌داند که برای خدمت به مرد آفریده شده است. به عنوان مثال پولس در رساله‌ی خود به قرنتیان می‌گوید: «مرد به جهت زن آفریده نشده، بل‌که زن برای مرد.» از آکویناس فیلسوف مسیحی که معتقد بود مرد آغاز و سرانجام زن است، نیز این جمله نقل شده: «زن حیوانی است که نه استوار است نه ثابت قدم» با صنعتی شدن غرب و نیاز سرمایه‌داری به کارگر ارزان این نگاه با شعار حمایت از حقوق زن، او را به استخدام سرمایه‌سالاران درآورد. با بالا گرفتن کار رسانه و نیاز به تبلیغات بیشتر، زن تغییر کاربری داد و کالایی شد برای ترغیب مشتری. اما این‌بار جاذبه‌های جنسی زن در جامعه‌ای که با شتاب به سمت انقلاب جنسی پیش می‌رفت، ابزار پول‌سازی سرمایه‌داران شد. 

مکتب فمنیست که در چنین بستری و بر مبنای چنین فلسفه‌ای شکل گرفته بود به اسم دفاع از حقوق تا جایی پیش رفت که شعار آزادی جنسی سر داد و آزادی زنان برای هرگونه رابطه‌ی جنسی را از الزامات غلبه بر پدرسالاری دانست.(شولامیث فایراستون، فمنیست رادیکال آمریکایی) فمنیست مزورانه به زنان گفت هیچ‌گونه تفاوتی بین زنان و مردان وجود ندارد. بر مبنای چنین بینشی حجاب سمبل استبداد مذهبی شد و به صراحت اعلام گردید «ما فقط مخالف حجاب اجباری نیستیم، مخالف حجاب اسلامی هستیم.»(آذر ماجدی، سخنرانی در بنیاد آزادی و اندیشه بیان) به عبارتی درگفتمان فمنیستی آنچه اساسی‌ترین جهاد زنانه قلمداد می‌گردد، برداشتن حجاب است.( عصرا نومانی، روزنامه‌نگار هندی-آمریکایی).

اما امروزه چنین نگاهی به زن صدای اعتراض اندیشمندان غربی را نیز درآورده است و بر وجوب حیا و حجاب برای زنان صحه گذارده‌اند. وندی شلیت نویسنده‌ی آمریکایی در کتاب «بازگشت به عفاف» خود می‌نویسد: «در گذشته مردانی که به دنبال روابط جنسی راحت و دست یافتنی بودند، معمولا به سراغ زنان روسپی می‌رفتند، اما امروزه انتظار دارند که بتوانند با همه‌ی زنان همانند روسپیان رفتار نمایند، تنها تفاوت این است که هزینه‌ای هم نمی‌کنند.» سوزان اف. هاردینگ در نقد انقلاب جنسی می‌گوید: «انقلاب جنسی، زن‌ها را از قید عفت خلاص کرد ولی مفهوم قابل احترام بودن نادیده گرفته شد.» جودیت میل خبرنگار نیویورک تایمز در مقاله‌ی «زنان در آغوش اسلام، امنیتی تازه می‌یابند» با تأکید بر اینکه حضور زنان، به همراه حجاب در اجتماع سبب کاهش مزاحمت برای آنان می‌شود، آورده است: «پوشش حجاب، برای زن این امکان را فراهم ساخته که در شهرهای شلوغ بتواند به راحتی فعالیت کند و از مزاحمت مردان جوان در امان بماند. پیام غیرقابل تردید این لباس به اطرافیان این است که : این زن نجیب است، به او کار نداشته باشید.»

 مگی نویسنده‌ی مقاله‌ی «هنر عفت» نیز می‌نویسد: « به آسانی نمی‌توان کاری کرد که مردها به عقاید و ارزش‌های شما توجه کنند، اما اگر اجازه ندهید ظاهر شما را زیاد ببینند، مجبور می‌شوند توجه خود را به باطن شما معطوف کنند.» اینها تنها چندین نمونه از نظرات اندیشمندان و نویسندگان غربی در موج بازگشت به عفافی بود که در غرب شکل گرفته است. موجی که سبب شد تا در سال 2017 یک سوم بودجه‌ی فدرال برای برنامه‌های آموزش سلامت جنسی نوجوانان، به آموزش خویشتنداری اختصاص یابد و در سال 2021 به 100 میلیون دلار افزایش یابد.

🔻منتشر شده در پایگاه تحلیلی تخصصی عصرزنان

🌐 |@asrezanan_ir|

🔹حضور دف‌نوازان زن ایرانی بین دو نیمه‌ی بازی ایران و هنگ کنگ در ورزشگاه قطر واکنش‌های متفاوتی به دنبال داشت. از انتقاد به مسوولان وزارت ورزش کشور گرفته که انتقاد بجا و درستی بود تا نگرانی از تخریب چهره‌ی زن ایرانی در عرصه‌ی بین‌الملل که این هم دغدغه‌ی درستی بود. اما اگر بخواهیم قدری عمیق‌تر این موضوع را واکاوی کرده و مورد مداقه قرار دهیم باید چنین جسارت و هنجارشکنی را ذیل این جمله‌ی رهبر انقلاب تفسیر کنیم: «زن با شرف و با استعداد ایرانی یکی از بزرگترین ضربه‌ها را به تمدن غرب زده، اینها دلشان پر است.» در واقع این بازنمایی غلط از چهره‌ی زن جوان ایرانی در عرصه‌‌ی بین‌الملل را باید به مثابه خنجر کین دشمن به چهره‌ی زن عفیف ایرانی قلمداد کنیم.

🔸برای درک بهتر فضای تحلیل باید قدری به عقب برگردیم. بعد از اغتشاشات 1401 دشمن با وجود برنامه‌ریزی‌های سنگین و دلارپاشی‌های نجومی نتوانست محصول دلخواهش را برداشت کند. از سویی در بحبوحه‌ی قائله‌ی زن زندگی آزادی بود که کنگره‌ی زنان تأثیرگذار با تمام ضعف‌ها و قوت‌هایی که داشت برگزار شد و اگر بخواهیم منصف باشیم توانست چهره‌ی واقعی زن مسلمان ایرانی را تا حدی به بخشی از دنیا مخابره کند. دنیایی که در سیطره‌ی امپریالیسم رسانه‌های خارجی و به مدد سیاه‌نمایی‌های فیلمسازان داخلی از زنان ایرانی جز چهره‌ای مخدوش، تحت ستم و منفعل و غیرعامل حتی نسبت به سرنوشت خود ندیده است.

🔹حالا بیایید تا لنز دوربین را بازتر کرده و لانگ شاتی از صحنه‌ای که در آن قرار گرفته‌ایم مشاهده کنیم. 117 روز از طوفان الاقصی گذشته و یگانه چهره‌ای که از زنان مقاومت در جهان در حال مخابره است، چهره‌ی زنان فلسطینی است. زنانی که نه تنها ایستادگی و مقاومتشان، بلکه نوع تربیت فرزندانشان دنیا را مات و مبهوت کرده است. از رهگذر بازتاب چنین چهره‌ای از زن است که می‌بینیم اقبال زنان بسیاری از غرب و شرق عالم به دین اسلام و مطالعه‌ی قرآن افزایش یافته و چنین زنی تبدیل به یک الگوی جهانی شده است. اما این زن، الگوی خود را از کجا اخذ کرده است که امروز او را به زن خط مقدم نبرد با تمدن شیطانی غرب و دنیای مدرن بدل کرده که رژیم اشغالگر صهیونیستی نماد تام این تمدن است؟ بله زن باشرف و با استعداد ایرانی پیشقراول این میدان بوده و هست.

🔸همان زنی که درست در زمانی که رژیم منحوس پهلوی با برگزاری جشن‌های بی‌غیرتی و بی‌عفتی چون جشن هنر شیراز و در اوج انقلاب جنسی غرب، به ولی زمانش دست بیعت داد و با پشتیبانی از ولایت فقیه حتی رهبری حرکت مردان را نیز عهده‌دار شد. همان زنی که در مقابل معادلات جهانی نظام سلطه ایستاد و با دست رد زدن به دو الگوی زن غربی و شرقی چهره‌ی سومی از زن به دنیا ارائه کرد که از چنان معنویت و عقلانیتی برخوردار بود که توانست مسیر تاریخ را با تبعیت از روح خدا تغییر دهد و با قدم گذاردن در صحنه‌ی مبارزه بین زن، سیاست و دیانت پیوند برقرار کند.

🔹 با این دو مقدمه به شروع بحث برمی‌گردیم. به ضربه‌ای که زن عفیف ایرانی به غرب زده، به آینه‌ای که برای زنان جهان از اثرگذاری زن ساخته و به تصویر سومی از زن که نظام لیبرال سرمایه‌داری را به خاک سیاه نشانده است؛ نظامی که نفعش در ابژه کردن زن است. پس حالا که ایران محور مقاومت است و زنانش الگوی زنان مسلمان، باید ورق را برگرداند و دخترکان مطرب را بجای زنان مقاوم به عنوان الگوی زنان ایرانی به دنیا مخابره کرد و این پیام را به زنان عالم داد که برای چه می‌جنگید که زن ایرانی سپر انداخته است. اینها همه از اتاق فکر سازمان‌های جهانی برخاسته که زن را زینت‌المجالس مردان می‌خواهند و ملعبه‌ی دست هوسبازان. همان‌هایی که زورشان به مسوولان جمهوری اسلامی چربید و پای زنان ایرانی را به سکوی تماشای فوتبال مردان کشاند.

🔻منتشر شده در پایگاه تحلیلی تخصصی عصرزنان
🌐 |@asrezanan_ir|

پاسخ خانم خزعلی به سوال خبرنگاری مبنی بر اینکه برای صدور گواهینامه موتورسیکلت زنان در حال پیگیری هستیم که شامل بیمه بانوان پیک موتوری هم میباشد واکنشهای زیادی را در فضای رسانه ای برانگیخته و آن را به تیتر اول خبرگزاریها بدل کرده است. فارغ از اینکه این اظهار نظر تا چه حد به مرحله ی عمل نزدیک شده پیگیری چنین مطالبه ای از جانب معاون رییس جمهور در امور زنان جای بسی تأمل دارد.

این موضوع خارج از فضای رسانه‌ای از جهات متعددی قابل نقد و بررسی است. اولین سوالی که اینجا مطرح می‌شود این است که اولویت این مطالبه تا چه حد است و چند درصد از جامعه‌ی زنان را به خود اختصاص می‌دهد؟ به فرض برطرف شدن موانع قانونی موتورسواری زنان تا چه اندازه به تبعات اجتماعی این تصمیم اندیشیده شده است؟ با توجه به این سخن رهبر انقلاب که « حق کرامت الهی زن، بالاترین حقوق زن است» آیا در جامعه‌ای که از نظر ساختارهای اقتصادی گرفتار سیاست‌های نئولیبرالی و سرمایه‌داری است، بسترسازی برای پیک موتوری شدن زنان، می‌تواند تکریم زن محسوب شود یا به نفع لیبرال‌های سرمایه‌دار است؟ مگر نه این است که جریان سرمایه‌داری ید طولایی در ساخت نقش‌های کاذب اجتماعی برای زنان دارد و آنها را به سمت کالا شدن سوق می‌دهد. آیا پذیرش این موضوع، زنان را به پیک‌های ارزان‌قیمت رستوران‌ها، فست‌فودها و اسنپ موتوری بدل نمی‎کند؟ آیا چنین شغلی مناسب ویژگی‌های جسمی و روحی زن است یا آنها را به پادوهای زیردست مردان تبدیل می‌کند؟ موقعیتی که بر طبق بیانات رهبر انقلاب حالت تکبر زن در برابر نامحرم را از بین برده و تسلط مردانه بر او را به دنبال خواهد داشت.

 ممکن است با این توجیه که «بخشی از زنان این شغل را پذیرفته‌اند، پس باید بستر را فراهم کرد» مواجهه شویم. اما در جواب به این توجیه، باید گفت کدام سیاست‌های اقتصادی و فرهنگی زنان را به این وادی کشانده است؟ آیا بهتر نیست پای صحبت این زنان نشست و با طرح‌های اقتصادی صحیح و کارآفرینی درست آنها را به سمت بسترهایی هدایت کرد که هم کرامت آنها را حفظ کند و هم امنیتشان را؟ اما فارغ از بحث اشتغال، باید به این موضوع از منظر شرعی و فقهی هم نگریست؛ البته نه فقه فردی که فقه اجتماعی. وقتی نظام اسلامی در مواجهه با تکثرهای اجتماعی با ناسازگاری بین امیال و خواسته‌های مردم و احکام شرعی مواجهه می‌شود، فقه نظام چه پاسخی برای آن دارد؟ آیا برای تصویب این قانون هیچ پیوست تحلیلی در نظر گرفته شده است که با توجه به بستر کنونی جامعه که در خدمت کشف حجاب است، این قانون قرار است تکمیل‌کننده‌ی کدام پازل و پیش‌برنده‌ی اهداف کدام جریان فرهنگی باشد؟ این سوال وقتی جدی‌تر می‌شود که نیم نگاهی به تاریخ موج اول جنبش فمنیسم داشته باشیم. 

روزنامه گاردین در مقاله‌ای با عنوان «چگونه دوچرخه به نماد آزادی زنان تبدیل شد» می‌نویسد: « صد سال پیش، آلیس هاوکینز، به عنوان یکی از فمنیست‌های طرفدار حق رأی زنان، در اطراف شهر لستر انگلستان، سوار بر دوچرخه اقدام به تبلیغ جنبش حقوق زنان کرد. او به عنوان اولین بانویی که در این شهر جوراب شلواری پوشید، خشم عمومی را برانگیخت. در طول مبارزه برای به دست آوردن حق رای، دوچرخه نه تنها به یک ابزار، بلکه نمادی برای رهایی زنان تبدیل شد.» در واقع دوچرخه از یک سو ابزاری برای تغییر پوشش و رهایی زنان از لباس‌های بلند آن زمان بود و از سویی دیگر نمادی برای آزادی بیشتر. در ادامه‌ی همین مقاله نقل قولی از سوزان بی آنتونی، رهبر حقوق مدنی آمریکا در سال 1896آمده که می‌‌گوید: «من فکر می کنم [دوچرخه] بیش از هر چیز دیگری در دنیا برای رهایی زنان موثر بوده است. هر بار که زنی را با دوچرخه می‌بینم خوشحال می‌شوم. وقتی زن سوار بر دوچرخه می‌شود، به او احساس اعتماد به نفس و استقلال دست می‌دهد و به دوردست‌ها می‌رود. تصویری از زنانگی بی بند و بار و رها»

🔻پایگاه تحلیلی تخصصی عصرزنان

دیدار ویژه رهبر انقلاب با بانوان برای دومین سال متوالی برگزار شد. دیداری که در آن بانوانی از دغدغه‌هایشان گفتند؛ از آلودگی هوا، فیلترینگ تا موضوع مهم درمان امن زنان که سال‌هاست از نظر وزارت بهداشت در وضعیت اضطرار است! اگرچه برخی از این دغدغه‌ها محل طرحش نزد مسئولان دولتی بود که باید آن را چاره کنند اما  رهبری صبورانه و پدرانه شنیدند و نکته برداشتند و با صحه گذاردن بر درستی مطالبات فرمودند: «گله‌گزاری‌ها و شِکوه‌ها و احیانا پیشنهادها باید به ما داده بشود؛ کار ما نیست، کار مسئولین دولتی است، امّا درعین‌حال ما سفارش می‌کنیم، تأکید می‌کنیم و از مسئولین می‌خواهیم که اینها را ان‌شاءالله دنبال کنند؛ امیدواریم که این اتّفاق بیفتد.» گفت و شنودها که تمام شد، پدر روی سخنش را به سمت غرب برگرداند و یک بار دیگر استقامت بر جمله‌ی « در مسئله‌ی زن، ما از غرب طلبکاریم» را به رخ همگان کشید و با تهاجم به تمدن غرب تناقضات عملی آنها را در رفتار با زن که برخاسته از بی‌منطقی‌شان است، به چالش کشید؛ که چرا «زن می‌تواند حتّی با پوشش نیمه‌عریان در جلسات رسمی شرکت کند امّا مرد بایستی با لباس کامل، کراوات هم بزند یا پاپیون هم بزند و شرکت کند؟» 

🔹نکته‌ی قابل تأمل دیگر در بیانات ایشان که شاید کمتر مورد توجه قرار گرفت اشاره به دو رویکرد غالب موجود در دنیا در رابطه با هویت زنانه و تمام مسائل مربوط به زن بود؛ رویکرد غرب و رویکرد اسلام. به عبارت دقیق‌تر دیگری غالبی که دنیا حتی در کشورهای غیرغربی در حال ترویج آن است، زن غربی است تا زن شرقی. این تقسیم‌بندی نشان می‌دهد در عصر کنونی که تقابل بیشتر بین تمدن غرب و انقلاب اسلامی است اگر دقت لازم را در جهت گفتمان‌سازی نداشته باشیم و به تصور اینکه غالب جامعه‌ی زنان، زن شرقی هستند، با راهبردی غلط زنان جامعه را به دامان زن غربی هل خواهیم داد. چراکه زن صرفا خانه‌دار را با این انگاره که او نسبتی با الگوی سوم زن ندارد و اسیر مردسالاری سنتی است به فضای دیالکتیکی تضادآلود غربی خواهیم کشاند.

🔸کنش‌ها و واکنش‌هایی که پس از این دیدار بین فعالین این حوزه به وجود آمد مؤید این مطلب است. چراکه آنچه بیشتر و پس از بیانات رهبری در جامعه بازتاب داشت این جملات بود: «در مدیریّت‌های گوناگون، مشاغل گوناگون اجتماعی و دولتی، حضور زنان هیچ محدودیّتی ندارد.» «وظیفه‌ی زن مطلقاً این نیست که در خانه کار کند. غذا پختن، رخت شستن، تر و تمیز کردن وظیفه‌ی زن نیست.» حرف‌های درستی که اگر در کانتکس خودش و در کنار دیگر بیانات مطرح شده دیده نشود و مثل همیشه گزینشی و جهت‌دار با آنها برخورد شود می‌تواند کارکرد خود را از دست داده و به ضد خود بدل شود. حاشیه‌ی دیگری که بعد از این جلسه رقم خورد بحث بر سر تکراری بودن بیانات رهبری در رابطه با موضوع زن بود. شاید بتوان بخشی از این نقد را در رابطه با تکرار این مفاهیم و مواضع پذیرفت. بخشی که ناظر به مردم و نخبگانی است که در رابطه با بیانات ولی جامعه به قدری اهمال کارند که امام جامعه را به وادی تذکرات مدام کشانده‌اند. کسانی‌که سال‌ها وزیر و وکیل و مسوول در جمهوری اسلامی بوده‌اند اما با انفعال در مقابل گفتمان رقیب و فاصله گرفتن از ادبیات وحی نقطه قوت اسلام را که «مسئله‌ی زن» است به نقطه ضعف بدل کرده‌اند. 

🔹اما آیا تکرار همیشه نشان از عقب‌ماندگی مطلق دارد؟ یقینا چنین انگاره‌ای از سخنان دیروز به صواب نزدیک نیست. چراکه در خود قرآن نیز بارها شاهد تکراریم «فبای آلاء ربکما تکذبان» و نمازی که روزانه 5 بار تکرار می‌کنیم که این تکرار برای رشد است و تثبیت. حتی رهبر انقلاب قبل‌تر در پاسخ به این انتقاد که «حرف‌های رهبری تکراری است» فرموده بودند: «این تکرار نیست، این استقامت است، این سخنِ حق را در دل نگه داشتن و حفظ کردن و پای آن ایستادن است.» منطقی که از دل «فاستقم کما امرت و من تاب معک» برآمده است. استقامتی که پیامبر (ص) در موردش فرموده: «شیبتنی سوره‌ی هود لمکان فاستقم کما امرت و من تاب معک» و رهبر انقلاب اینگونه تفسیرش کرده است: «پیغمبر فقط مأمور نیست که خودش ایستادگی کند؛ باید خیل عظیم مؤمنان را هم در همین راه به ایستادگی وادار کند….مؤمنین را در بین دو جاذبه‌ی قوی - جاذبه‌ی فشار دشمن و جاذبه‌ی فشار درونی دل هوسران - و این دو مغناطیس، در خط مستقیم نگه داشتن و هدایت کردن، به گمان زیاد، این، آن کاری است که پیغمبر را پیر کرد.»

منتشر شده در پایگاه تحلیلی تخصصی عصر زنان

در دهه‌ی اول محرم امسال هیئت عاشورائیان اصفهان بدون هیچ سوء نیتی بر خلاف هنجارهای مجالس روضه‌خوانی اباعبدالله علیه السلام، منبر مجلس را به خانم دکتر عظیم‌زاده سپرد. این اقدام از چند جهت می‌تواند قابل نقد باشد. اولین نقدی که به این اقدام وارد است، عمل بر خلاف سیره‌ی معصومین علیه‌السلام در برپایی مراسم عزاداری امام حسین علیه السلام است. به عنوان نمونه دِعْبِل خُزاعی، شاعر معروف اهل بیت علیهم السلام روایت کرده است: در ایّام عاشورا خدمت علی بن موسی علیه السلام رسیدیم. دیدیم آن حضرت با اصحاب خود ملول و محزون نشسته اند. چون مرا دید، فرمود: «مرحبا به تو ای دعبل! مرحبا به یاری کننده ما به دست و زبان خود!» پس مرا طلبید و نزد خود نشاند و فرمود: «ای دعبل، دوست دارم که شعری برای من بخوانی که این ایّام، ایام حزن ما اهل بیت و ایام سرور اعدای ما، بخصوص بنی امیّه، بوده است…» و بعد برخاست و پرده در میان ما و اهل حرم زد و ایشان را بین پرده نشانید تا در مصیبت جدّ خود بگریند. شبیه این روایت را در سیره‌ی امام صادق علیه‌السلام هم داریم.

نقد دیگر متوجه قیاس برخی عزیزان با خطبه‌خوانی حضرت زهرا و حضرت زینب سلام‌الله علیهما است. این قیاس زمانی قابل تایید است که ما در سیره‌ی این حضرات شاهد برگزاری کلاس‌های تفسیر و سیره‌گویی برای عموم مردم اعم از زن و مرد بوده باشیم یا منبر رفتن این علیا مخدرات برای مردان و زنان در زمان حکومت‌داری معصوم علیه‌السلام در تاریخ ثبت شده باشد که تا جایی که بنده بررسی و پرس و جو کردم چنین چیزی نیافتم. خطبه‌هایی که این دو بانوی مکرمه خواندند همه در شرایط اضطراری و در دفاع از مقام ولایت بود. در همین رابطه علامه طهرانی در کتاب نور ملکوت قرآن می‌فرماید: « اگر خطبه خواندن و سخنرانى نمودن زن در شرائط عادى هم جایز بود؛ پس چرا همین دخت پیامبر، در زمان حیات پدرش، یک سخنرانى هم در مسجد نکرد! چرا در مسجد، و غیر مسجد، مجلس درس تشکیل نداد! و براى همه اصحاب، أعمّ از مرد و زن، تفسیر قرآن و سیره پدرش را بیان نکرد! چرا نه او، و نه غیر او، از زنان مدینه در میان مردان یک سخنرانى ننمودند؟ و یک مجلس درس، موعظه و حدیث، تفسیر از آنها؛ و نه از زنان مکّه، و نه از زنان کوفه و بصره دیده نشد!!..خطبه حضرت زهرا و حضرت زینب مصداق یک عمل قرآنی بود.. از آیه کریمه: لَا یُحِبُّ اللَهُ الْجَهْرَ بِالسُّوءِ مِنَ الْقَولِ إِلَّا مَن ظُلِمَ نمودیم خوب بدست آمد که: خطبه حضرت زهراء سلام الله علیها در مسجد، براى دفاع از حقّ‏ خود در اثر ستمى که بر وى از ناحیه دستگاه مدّعى خلافت پدرش رسول الله وارد شده بود؛ بوده است و بس. او فریاد و ضجّه و غوغاى خود را جهاراً در مسجد بر علیه ظالم بلند کرد..»

نکته‌ی بعدتر اینکه حتی در زمان ایراد خطبه، حضرت زهرا(س) « فَنِیطَتْ دُونَها وَ دُونَ النّاسِ مُلاءَهٌ فَجَلَسَتْ» پرده‌ای میان خود و مردم انداخت و سپس نشست. نکته‌ی قابل تأمل بعدی استفتایی است در رابطه با سخنرانی زن برای مردان از امام خمینی؛ ایشان در پاسخ این استفتا فرموده‌اند:« بسمه تعالی، حکم، دایر مدار وجود مفسده و عدم آن است» یعنی امام به صورت مطلق نفرمودند بلااشکال است. در فتاوایی که مربوط به تنظیم روابط زن و مرد است و صحبت از ترتب مفسده به میان می‌آید گاه ناظر به یک امر شخصی است و گاه در مسائل کلان اجتماعی ناظر به تبعاتی است که ممکن است در جامعه به وجود آید  و مفاسدی به دنبال داشته باشد. در نتیجه در چنین اقداماتی نمی‌توان گشاده دستانه و بدون توجه به تبعات پیش رو دست به خرق عادت زد خصوصا در سبک برگزاری مراسم سنتی عزاداری که قدمت و پیشنه‌ای چند هزار ساله دارد.

ادامه »