اندر خم یک کوچه

همزمان با روز ارتش و در حین برگزاری رژه، تصاویری از یگان بانوان نوپو در فضای مجازی وایرال می‌شود. اما آنچه قابل تأمل و نگران‌کننده است، حذف چادر برخی از بانوان حین اجرای عملیات رژه است. بانویی با در دست داشتن سلاح بر لبه‌‌ی سپر بیرونی ایستاده اما چادر را که سلاح اصلی دیروز و امروز زنان مسلمان در نبرد برابر دشمن است، زمین گذاشته.

یادم به خاطره‌ای می‌افتد که زمانی از یکی از بانوان دفاع مقدس خواندم. خاطره را دقیق یادم نیست اما مضمون آن خاطره این بود که وقتی پیکر مجروح رزمنده‌ای را می‌خواستند برای درمان منتقل کنند و آن بانو برای حرکت تندتر قصد می‌کند تا چادرش را زمین بگذارد ناگهان متوجه می‌شود که دستان آن رزمنده چادرش را گرفته و از او می‌خواهد این کار را نکند و می‌گوید ما می‌جنگیم تا شما چادرتان را زمین نگذارید. 

اما مهمتر از این خاطره نقلی است از خانم دباغ در رابطه با حساسیت امام راحل(ره) نسبت به حفظ چادر در هر شرایطی:

« از فرانسه که آمدم هنوز مانتو و شلوار تنم بود، در مهران پایم صدمه دید و با عصا راه می‌رفتم و با مانتو و شلوار خدمت امام(ره) رسیدم تا گزارش بدهم، امام(ره) فرمودند: شما چادر ندارید؟ بگویم احمد برایتان یک چادر بخرد؟ گفتم: نه حاج آقا! اما چون به کوه می‌رفتم و اسلحه روی دوشم بود و فشنگ به کمرم و قمقمه به پهلویم و گاهی هم سه پایه تیربار را روی دوش می‌گرفتم، چادر سر کردن برایم خیلی مشکل بود، فرمودند: چادر برای زن بهتر است. از آن روز چادر سر کردم.»

حضرت آقا هم دیدگاهی بسیار مترقی در رابطه با چادر دارند:«بیاییم با خودمان فکر کنیم که حجاب داشته باشیم اما چادر نباشد؛ این فکر غلطی است. نه این که من بخواهم بگویم ،چادر نوع منحصر است؛ نه من می‌گویم چادر بهترین نوع حجاب است؛ یک نشانه ی ملی ماست؛ هیچ اشکالی هم ندارد؛ هیچ منافاتی با هیچ نوع تحرکی هم در زن ندارد.»

وقتی شما که بخشی از حاکمیت هستید وارد مرزهای خاکستری می‌شوید و از ارزش‌ها عقب می‌نشینید نباید توقع داشت مردم از خطوط قرمز عبور کنند؟ چرا مراقب پیامی پارادوکسیکالی نیستید که به مخاطب ارسال می‌کنید؟ قرار نبود وقتی زن اسلحه به دست می‌گیرد، سلاح اصلی‌ش را زمین بگذارد.

به نظرم آیه‌ای که از خطر غفلت از سلاح در میدان نبرد می‌گوید شامل چادر هم می‌تواند بشود:« وَ لْيَأْخُذوا حِذْرَهمْ وَ أَسْلِحَتَهمْ وَدَّ الَّذينَ كَفَروا لَوْ تَغْفُلونَ عَنْ أَسْلِحَتِكم وَ أَمْتِعَتكمْ..احتياط را از دست ندهيد و سلاح را زمين نگذاريد؛ زيرا كافران دوست دارند كه از سلاح‌ها و کالاهای خويش غافل شويد»

امروز متنی را از خانم مرضیه هاشمی مجری شبکه پرس تی وی خواندم که با اشاره به داستان روباه و کلاغ، نوشته بود: « برای من نمود این روباه رسانه‌های مخالف جمهوری اسلامی‌اند. رسانه‌هایی که مدتهاست دارن سعی می‌کنن به روش‌های مختلف یه ارزش‌هایی رو از چنگ ایران در بیارن و یکی از روش‌های ثابتشون مساله زنانه. این روباه‌ها سال‌هاست دارن میگن اگه واقعا وضع زنان تو ایران خوبه چرا نشون نمی‌دین؟ کاش نشون دادن پیشرفت و شادی زنان ایران زیر سایه جمهوری اسلامی دهن روباهه رو می‌بست، ولی روباهه فقط دنبال دیدن برهنگی و خوانندگی و عملگی زنان و قاطی شدن بی دلیل اونها تو جمع مرداست. من که ندیدم اینها هیچ وقت بگن چرا زنان معلم و دانشمند و پزشک و … بیشتری تربیت نکردین. هدف که کمک به پرنده نیست. هدف دزدیدن پنیره. کاش لااقل بچه مذهبی‌های جمهوری اسلامی این رو بیشتر می‌فهمیدن کاش می‌فهمیدن که استفاده نمایشی از زنان تو رسانه ، چه رسانه صداوسیما چه رسانه هیات و غیره همون دهن بازکردن واسه نشون دادن صدای زیباست. ولی متاسفانه مخصوصا بعد از حرکت‌های غربی منسوب به زنان این طور به نمایش گذاشتن‌ها بیشتر و بیشتر شده حتی از سمت عزیزانی که برای خیلی‌ها الگو محسوب میشن و رد شدن اون‌ها از خطوط خاکستری باعث میشه خیلی‌های دیگه از خطوط قرمز رد بشن…»

این حرف‌ها را کسی نوشته که از فرهنگ منحط آمریکا بیرون زده و با حقه‌های استعماری کشورش آشنا است. کسی‌که خوب نسبت به چم و خم رسانه آگاهی دارد. کسی‌که اسلام را تحقیقی پذیرفته و اصول دینش تقلیدی نیست و مطمئنا نسبت به حکمت فروع دینی که آگاهانه اصولش را پذیرفته ایمان دارد. تک تک کلمات این متن حرف‌های در گلومانده‌ی من است، که گاهی گفتم و گاهی گذشتم. متأسفانه بعد از اغتشاشات سال گذشته یک عده برای رفع اتهام ضد زن بودن جمهوری اسلامی با گذاشتن زن جلوی ویترین، در زمینی بازی کردند که طول و عرضش را دشمن وجب کرده بود.  اینقدر از مرزهای شرعی عقب رفتند که برای بیشتر دیده شدن زنان و دختران ایرانی لباس‌های رنگین به تنشان کردند و نمایششان دادند و زن شد زینت المجالس مردان. بعدتر زن و مرد نشستند و برای این هنرنمایی کف زدند و احسنت و باریکلا به نافش بستند. از همین جا بود که به وفور شاهد رونمایی از گروه‌های سرود مختلط با آهنگ‌های به شدت شاد بودیم و هستیم. اینقدر این آش شور شد تا جایی که پای این دست سرودها به برنامه‌های مذهبی به اسم شاد کردن مردم باز شد. کاش باور می‌کردیم که زن نه ابزاری برای شاد کردن است و نه بالا بردن مخاطب.

 چی کسی قرار است پاسخ این ذائقه‌سازی‌های غلط را بدهد که زن را تبدیل به «شاهد بازاری» کرده است. دخترانی که از مستوری فراری‌اند و پسرانی که ملاک ازدواجشان، شباهت همسر آینده‌شان به فلان مجری و بهمان بلاگر. این تغییر ذائقه‌‌ها یکی از نتایج همین ظهور و بروز بیش از حد زنان و دختران و جلوه‌گری‌هایی است که حالا دامنه‌اش به حوزه‌ی برنامه سازی‌های نهادهای مذهبی و انقلابی هم کشیده و سیاست‌های غلط فرهنگی که سرودخوان بودن زنان را ارزش گذاری می‌کند. آیا اینها همه دور خوردن و انفعال دربرابر غرب نیست؟ مگر ما در مسئله‌ی زن طلبکار نبودیم؟! چرا راهتان را از راه ولی جامعه جدا کرده‌اید؟!

احتمالا صحبت‌های آقای شیخ طادی را شنیده‌اید. فارغ از مغالطه‌آمیز بودن این صحبت‌ها، باید دید ریشه‌ی چنین تفکراتی در کجاست؟ موج دوم فمنیسم زمانی به وقوع پیوست که دنیا شاهد حاکمیت آمریکا بر نظام جهانی سرمایه‌داری و بسط و گسترش سرمایه‌داری سازمان یافته بود. ویل دورانت در کتاب لذت فلسفه می‌نویسد: «کارخانه‌داران که به فکر سود بیشتر خود بودند و اخلاقیات برایشان بی‌اهمیت بود، زنان را که کارگران ارزان‌تری بودند بر مردان سرکش سنگین قیمت ترجیح می‌دادند و آنان را هنگام استفاده از دستگاه‌های خطرناک به استفاده از لباس‌های تنگ و کوتاه وادار می کردند. بدین ترتیب در جامعه صنعتی زن نیز صنعتی شد و مردانی که طالب حذف شرم و حیا بودند به بهانه آزادی زن و در واقع برای سوءاستفاده بیشتر از او، زنان را به عرصه فحشا کشاندند. این برهنگی اجباری زنان در کنار رواج فرهنگ مصرف‌گرایی، سرمایه‌داران را ترغیب کرد که از جذابیت‌های جسمی زنان بعنوان وسیله‌ی لذت و سرگرمی برای کسب سود بیشتر و تجارت‌ خود استفاده کنند.» اینگونه بود که زن به ابژه‌ای برای دامن زدن به مصرف بیشتر تبدیل شد.

چرایی ابژه شدن زن برای نظام سرمایه‌داری فارغ از جذابیت‌های تنانه‌ی زن را باید در دیدگاه فیلسوفان غربی به زن جستجو کرد که به صورت گسترده در سنت فلسفی غرب وجود دارد. فلسفه‌ای که اصالت را به جنس مرد داده و همواره زنان را به منزله‌ی موجود درجه دوم، فروتر و طفیلی قلمداد کرده و او را به مثابه حیوانی می‌داند که برای خدمت به مرد آفریده شده است. به عنوان مثال پولس در رساله‌ی خود به قرنتیان می‌گوید: «مرد به جهت زن آفریده نشده، بل‌که زن برای مرد.» از آکویناس فیلسوف مسیحی که معتقد بود مرد آغاز و سرانجام زن است، نیز این جمله نقل شده: «زن حیوانی است که نه استوار است نه ثابت قدم» با صنعتی شدن غرب و نیاز سرمایه‌داری به کارگر ارزان این نگاه با شعار حمایت از حقوق زن، او را به استخدام سرمایه‌سالاران درآورد. با بالا گرفتن کار رسانه و نیاز به تبلیغات بیشتر، زن تغییر کاربری داد و کالایی شد برای ترغیب مشتری. اما این‌بار جاذبه‌های جنسی زن در جامعه‌ای که با شتاب به سمت انقلاب جنسی پیش می‌رفت، ابزار پول‌سازی سرمایه‌داران شد. 

مکتب فمنیست که در چنین بستری و بر مبنای چنین فلسفه‌ای شکل گرفته بود به اسم دفاع از حقوق تا جایی پیش رفت که شعار آزادی جنسی سر داد و آزادی زنان برای هرگونه رابطه‌ی جنسی را از الزامات غلبه بر پدرسالاری دانست.(شولامیث فایراستون، فمنیست رادیکال آمریکایی) فمنیست مزورانه به زنان گفت هیچ‌گونه تفاوتی بین زنان و مردان وجود ندارد. بر مبنای چنین بینشی حجاب سمبل استبداد مذهبی شد و به صراحت اعلام گردید «ما فقط مخالف حجاب اجباری نیستیم، مخالف حجاب اسلامی هستیم.»(آذر ماجدی، سخنرانی در بنیاد آزادی و اندیشه بیان) به عبارتی درگفتمان فمنیستی آنچه اساسی‌ترین جهاد زنانه قلمداد می‌گردد، برداشتن حجاب است.( عصرا نومانی، روزنامه‌نگار هندی-آمریکایی).

اما امروزه چنین نگاهی به زن صدای اعتراض اندیشمندان غربی را نیز درآورده است و بر وجوب حیا و حجاب برای زنان صحه گذارده‌اند. وندی شلیت نویسنده‌ی آمریکایی در کتاب «بازگشت به عفاف» خود می‌نویسد: «در گذشته مردانی که به دنبال روابط جنسی راحت و دست یافتنی بودند، معمولا به سراغ زنان روسپی می‌رفتند، اما امروزه انتظار دارند که بتوانند با همه‌ی زنان همانند روسپیان رفتار نمایند، تنها تفاوت این است که هزینه‌ای هم نمی‌کنند.» سوزان اف. هاردینگ در نقد انقلاب جنسی می‌گوید: «انقلاب جنسی، زن‌ها را از قید عفت خلاص کرد ولی مفهوم قابل احترام بودن نادیده گرفته شد.» جودیت میل خبرنگار نیویورک تایمز در مقاله‌ی «زنان در آغوش اسلام، امنیتی تازه می‌یابند» با تأکید بر اینکه حضور زنان، به همراه حجاب در اجتماع سبب کاهش مزاحمت برای آنان می‌شود، آورده است: «پوشش حجاب، برای زن این امکان را فراهم ساخته که در شهرهای شلوغ بتواند به راحتی فعالیت کند و از مزاحمت مردان جوان در امان بماند. پیام غیرقابل تردید این لباس به اطرافیان این است که : این زن نجیب است، به او کار نداشته باشید.»

 مگی نویسنده‌ی مقاله‌ی «هنر عفت» نیز می‌نویسد: « به آسانی نمی‌توان کاری کرد که مردها به عقاید و ارزش‌های شما توجه کنند، اما اگر اجازه ندهید ظاهر شما را زیاد ببینند، مجبور می‌شوند توجه خود را به باطن شما معطوف کنند.» اینها تنها چندین نمونه از نظرات اندیشمندان و نویسندگان غربی در موج بازگشت به عفافی بود که در غرب شکل گرفته است. موجی که سبب شد تا در سال 2017 یک سوم بودجه‌ی فدرال برای برنامه‌های آموزش سلامت جنسی نوجوانان، به آموزش خویشتنداری اختصاص یابد و در سال 2021 به 100 میلیون دلار افزایش یابد.

🔻منتشر شده در پایگاه تحلیلی تخصصی عصرزنان

🌐 |@asrezanan_ir|

🔹حضور دف‌نوازان زن ایرانی بین دو نیمه‌ی بازی ایران و هنگ کنگ در ورزشگاه قطر واکنش‌های متفاوتی به دنبال داشت. از انتقاد به مسوولان وزارت ورزش کشور گرفته که انتقاد بجا و درستی بود تا نگرانی از تخریب چهره‌ی زن ایرانی در عرصه‌ی بین‌الملل که این هم دغدغه‌ی درستی بود. اما اگر بخواهیم قدری عمیق‌تر این موضوع را واکاوی کرده و مورد مداقه قرار دهیم باید چنین جسارت و هنجارشکنی را ذیل این جمله‌ی رهبر انقلاب تفسیر کنیم: «زن با شرف و با استعداد ایرانی یکی از بزرگترین ضربه‌ها را به تمدن غرب زده، اینها دلشان پر است.» در واقع این بازنمایی غلط از چهره‌ی زن جوان ایرانی در عرصه‌‌ی بین‌الملل را باید به مثابه خنجر کین دشمن به چهره‌ی زن عفیف ایرانی قلمداد کنیم.

🔸برای درک بهتر فضای تحلیل باید قدری به عقب برگردیم. بعد از اغتشاشات 1401 دشمن با وجود برنامه‌ریزی‌های سنگین و دلارپاشی‌های نجومی نتوانست محصول دلخواهش را برداشت کند. از سویی در بحبوحه‌ی قائله‌ی زن زندگی آزادی بود که کنگره‌ی زنان تأثیرگذار با تمام ضعف‌ها و قوت‌هایی که داشت برگزار شد و اگر بخواهیم منصف باشیم توانست چهره‌ی واقعی زن مسلمان ایرانی را تا حدی به بخشی از دنیا مخابره کند. دنیایی که در سیطره‌ی امپریالیسم رسانه‌های خارجی و به مدد سیاه‌نمایی‌های فیلمسازان داخلی از زنان ایرانی جز چهره‌ای مخدوش، تحت ستم و منفعل و غیرعامل حتی نسبت به سرنوشت خود ندیده است.

🔹حالا بیایید تا لنز دوربین را بازتر کرده و لانگ شاتی از صحنه‌ای که در آن قرار گرفته‌ایم مشاهده کنیم. 117 روز از طوفان الاقصی گذشته و یگانه چهره‌ای که از زنان مقاومت در جهان در حال مخابره است، چهره‌ی زنان فلسطینی است. زنانی که نه تنها ایستادگی و مقاومتشان، بلکه نوع تربیت فرزندانشان دنیا را مات و مبهوت کرده است. از رهگذر بازتاب چنین چهره‌ای از زن است که می‌بینیم اقبال زنان بسیاری از غرب و شرق عالم به دین اسلام و مطالعه‌ی قرآن افزایش یافته و چنین زنی تبدیل به یک الگوی جهانی شده است. اما این زن، الگوی خود را از کجا اخذ کرده است که امروز او را به زن خط مقدم نبرد با تمدن شیطانی غرب و دنیای مدرن بدل کرده که رژیم اشغالگر صهیونیستی نماد تام این تمدن است؟ بله زن باشرف و با استعداد ایرانی پیشقراول این میدان بوده و هست.

🔸همان زنی که درست در زمانی که رژیم منحوس پهلوی با برگزاری جشن‌های بی‌غیرتی و بی‌عفتی چون جشن هنر شیراز و در اوج انقلاب جنسی غرب، به ولی زمانش دست بیعت داد و با پشتیبانی از ولایت فقیه حتی رهبری حرکت مردان را نیز عهده‌دار شد. همان زنی که در مقابل معادلات جهانی نظام سلطه ایستاد و با دست رد زدن به دو الگوی زن غربی و شرقی چهره‌ی سومی از زن به دنیا ارائه کرد که از چنان معنویت و عقلانیتی برخوردار بود که توانست مسیر تاریخ را با تبعیت از روح خدا تغییر دهد و با قدم گذاردن در صحنه‌ی مبارزه بین زن، سیاست و دیانت پیوند برقرار کند.

🔹 با این دو مقدمه به شروع بحث برمی‌گردیم. به ضربه‌ای که زن عفیف ایرانی به غرب زده، به آینه‌ای که برای زنان جهان از اثرگذاری زن ساخته و به تصویر سومی از زن که نظام لیبرال سرمایه‌داری را به خاک سیاه نشانده است؛ نظامی که نفعش در ابژه کردن زن است. پس حالا که ایران محور مقاومت است و زنانش الگوی زنان مسلمان، باید ورق را برگرداند و دخترکان مطرب را بجای زنان مقاوم به عنوان الگوی زنان ایرانی به دنیا مخابره کرد و این پیام را به زنان عالم داد که برای چه می‌جنگید که زن ایرانی سپر انداخته است. اینها همه از اتاق فکر سازمان‌های جهانی برخاسته که زن را زینت‌المجالس مردان می‌خواهند و ملعبه‌ی دست هوسبازان. همان‌هایی که زورشان به مسوولان جمهوری اسلامی چربید و پای زنان ایرانی را به سکوی تماشای فوتبال مردان کشاند.

🔻منتشر شده در پایگاه تحلیلی تخصصی عصرزنان
🌐 |@asrezanan_ir|

 نضج‌گرفتن مظاهر مدرنیسم و به‌ویژه فضای‌ مجازی و گسترش افراطی داده‌های عمدتا بدون عمق، سبب ایجاد نوعی حس استقلال از رجوع به متخصص در اذهان شده که می‌توان از آن به «توهم دانایی» تعبیر کرد. علامه‌ی گوگل در پدیدآمدن چنین ذهنیتی نقشی محوری دارد. ویکی‌پدیا نیز که در هر زمینه‌ای جایگزین کتب مرجع و تخصصی شده، پای لنگ دیگر این توهم است. البته این آفت تنها گریبان‌گیر نسل جوان نیست بلکه رسانه‌های نوین به‌علت عاملیت‌دادن به کاربر و تشویق به ابراز وجود سبب‌ساز بستری شده‌اند که اشخاص مختلف از نخبگان گرفته تا افراد عادی با مستمسک قرار دادن حق «آزادی بیان» در هر زمینه‌ای اظهار نظر می‌کنند و بدون داشتن اطلاعات کافی یا پیوست مطالعاتی در یک موضوع تخصصی، له یا علیه آن، موضع می‌گیرند تا جایی‌که چنین اظهارنظرهایی سبب بدبینی نسبت به دین و تحریف حقیقت و در مواردی به‌خطر افتادن امنیت ملی می‌شود. علی‌الخصوص اگر شخص به علت دنبال‌کنندگان بالا دارای دایره‌ی اثرگذاری وسیعی باشد.

▫️ شهید مطهری در کتاب فلسفه‌ی تاریخ از خطر وجود نیم‌ها سخن گفته و خطر ناقص برخی چیز‌ها را بیشتر از عدم محض آن دانسته و می‌گویند: «آدمی که عالم نیست، چون می‌داند عالم نیست، لااقل تسلیم در مقابل عالم است. مثل کسی که طبیب نیست، می‌داند طبیب نیست از وجود طبیب بهره می‌برد. اما نیمچه طبیب، چون خودش را طبیب می‌داند تسلیم یک طبیب نیست، آن‌وقت از همان علم ناقصش می‌خواهد استفاده بکند به جای سود، زیان می‌برد. نیمچه مجتهد‌ها و نیم‌روشنفکر‌ها و نیم‌های دیگر که یک چیزکی می‌دانند و چیز‌های دیگر را نمی‌دانند، خطرشان بیشتر است. این‌ها به سر چهار کلمه یا شعار، بدون اینکه متعمق بشوند و درست عمقش را دریابند، این چهار تا شعار، این‌ها را از جا حرکت می‌دهد». 

▪️ از سوی دیگر، در عصر مجازی و انفجار داده‌ها ما با آگاهی در معنای خاص آن یعنی «اطلاعات» مواجهیم که برای زیست انسانی اگرچه لازم اما کافی نیست. چراکه انسان برای زندگی شرافتمندانه نیاز به نوعی خودآگاهی دارد که تنها با مصرف داده‌های بی‌شمار حاصل نمی‌شود. از قضا انسان که برای زیستن آگاهانه نیاز به تفکر عمیق در مورد حقیقت وجود خویشتن دارد، هویتش زیر انبوه داده‌ها دفن می‌شود. نیل پستمن، متخصص آمریکایی رسانه، می‌گوید بشر گذشته به اندازه‌ی یک کوزه اطلاعات داشت و آن را تا آخرین جرعه می‌نوشید اما بشر مدرن در کنار اقیانوس عظیمی از اطلاعات از تشنگی می‌میرد.