اندر خم یک کوچه

اخیرا ترامپ در یکی از میتینگ‌های انتخاباتی‌ش در رابطه با زنان افغانستان نطق‌هایی داشته یا بهتر است بگویم اعترافاتی کرده و روکش مخملی از پنجه‌ی آهنی آمریکا کنار زده که چگونه زیر دستکش مخملی دفاع از حقوق زنان در تلاش برای بی‌حجاب کردن زنان افغانستان بوده است. او می‌گوید:« من مصاحبه‌ای با زنان افغانستان دیدم که خودشان می‌گفتند ما می‌خواهیم حجاب داشته باشیم؛ زنان افغان هزاران سال است که محجبه بوده‌اند. لعنتی‌ها چرا رفتیم اونجا و بهشون گفتیم حجابشون رو بردارند؟»

وقتی کلیپ صحبت‌های ترامپ را دیدم تصاویر پروپاگاندای رسانه‌ای آمریکا برای همراه کردن مردم جهان به جهت حمله به افغانستان و مشروعیت دادن به حضور ناتو در خاک این کشور جلوی چشمانم رژه رفتند. مثلا تصویر دختری افغان با صورتی دفرمه شده بر روی جلد مجله‌ی تایم و مقاله‌ای با این تیتر که «اگر افغانستان را ترک کنیم چه اتفاقی می‌افتد؟» یا بیلبوردهایی که در سال 2012 سازمان عفو بین‌الملل ایالات متحده پیش چشمان مردمان غرب نصب کرد، در حالی‌که زنان برقع‌پوش افغانستان را در مرکز تصویر قرار داده بود تیتر زد:« حقوق بشر برای زنان و دختران در افغانستان!» و در گوشه‌ی دیگر تصویر با شعار «ناتو: پیشرفت را ادامه دهید» اذهان را برای تداوم حضور در افغانستان آماده می‌کرد. تصویری که تحلیل آن خیلی هوش زیادی نیاز نداشت. حتی هافینگتون پست در آن زمان حضور ناتو در افغانستان را «نخستین جنگ فمنیستی» ‌دانست.

پس از 11 سپتامبر آمریکا در حالی به بهانه‌ی دفاع از حقوق زنان در برابر طالبان قدم بر خاک این کشور گذاشت که سال‌ها قبل‌تر، از زمان ریاست جمهوری ریگان، سیاست خارجی‌ش را حمایت از «مبارزان آزادی» اسلامی یا همان رشد و تکثیر طالبان  قرار داده بود. در واقع سیاست‌های مداخله جویانه‌ی سازمان سیا بود که مدارس سکولار در افغانستان را به سمت آموزش‌های ستیزه‌جویانه‌ی مثلا اسلامی با تحریف معنای جهاد سوق داد. بعدتر مدارس دینی تحت حمایت سیا از 2500 مدرسه در سال 1980 به 39000 رسید. دانش‌آموزان افغان طرح درس‌هایی را می‌گذراندند که پر از آموزه‌های خشونت‌آمیز تکفیری بود.

رشد قارچ‌گونه‌ی اسلام طالبانی بعدها بهانه‌ای شد برای تجاوز به خاک افغانستان و توجیه حضور نظامیان ناتو برای محافظت از زنان در برابر محدودیت‌های طالبان!!! خانم گارگی باتاچاریا، استاد جامعه شناسی دانشگاه شرق لندن در کتابی با عنوان «مردان قهوه‌ای خطرناک» به سوء استفاده‌ی کشورهای غربی از فمنیسم در سیاست خارجی‌شان می‌پردازد و در بخشی از کتاب می‌نویسد: «این ادعاهای فمینیستی که در برخی واکنش‌های سران ایالات متحده دیده می‌شد برای عموم مردم آمریکا عجیب بود؛ چراکه دولت بوش آشکارا و به شدت مخالف هرگونه گسترش حقوق زنان در داخل یا خارج آمریکا بود. مخاطبانی که از این مسائل آگاه بودند ادعاهای فمینیستی دولت در جنگ علیه تروریسم را چیزی بیش از یک پوشش برای یک تلاش امپریالیستی اقتصادی، برای حفاظت از دسترسی خود به منابع ژئوپلیتیکی، نمی‌دانستند.»

باتاچاریا در بخشی دیگر از کتاب نسبت به این واقعیت که هنوز زندگی زنان در افغانستان مملو از خطر و سرکوب است، اعتراف می‌کند. به عبارتی حضور آمریکا نه تنها وضعیت زنان را بهبود نبخشید بل‌که با گسترش ترورها، ناامنی و عدم توسعه‌ی این کشور وضعیت تمامی ساکنان افغانستان و به ویژه زنان را بدتر کرد. سیاست‌هایی که به قول امیرخانی در «جانستان کابلستان»: سوخت به آتش برادرکشی می‌ریزد. خانه جنگی-جنگ داخلی- به راه می‌اندازد و هرازگاهی با انفجار پلی یا ایرپورتی، چشمان دخترکان بلاکش هندوکش را بی‌فروغ و سیاه‌سری را در انتظار بازگشت شوهرش جان‌ به ‌لب می‌کند.

هنوز مدت زمان زیادی از وایرال شدن کلیپ صحبت‌های جنجالی علی ضیاء با اردشیر رستمی و دفاع از حقوق همجنس‌بازان و طبیعی جلوه دادن انحرافات جنسی نگذشته است که تشت رسوایی دیگری از بام المپیک پاریس بر زمین می‌افتد. آنجلا کارینی بوکسور زن ایتالیایی مقابل ایمانه خلیف الجزایری، مردی که بر اساس میل شخصی خود تصمیم گرفته زن باشد، قرار می‌گیرد وکارینی تنها بعد از گذشت 46 ثانیه از آغار رقابت روی رینگ زانو زده و با چشمانی اشکبار به باخت تن در می‌دهد. کارینی پس از پذیرش شکست در جمع خبرنگاران می‌گوید: «من برای مبارزه وارد رینگ شدم و تسلیم هم نشدم. اما دلم شکسته است و ترجیح دادم برای سلامتی خودم به این مبارزه پایان دهم. من هرگز در زندگی‌ام چنین مشت‌هایی را حس نکرده بودم.»

 نکته عجیب اینکه ایمانه خلیف سال گذشته و پس از آزمایش‌های هورمونی از ادامه مسابقات جهانی کنار گذاشته شده بود، چرا که در آزمایش‌های ژنتیکی او، کروموزوم مردانه وجود داشته، اما کمیته بین‌المللی المپیک امسال به او اجازه می‌دهد تا در مسابقات زنان شرکت کند.

کارینی امروز قربانی فراجنسیت‌گرایی و گذر از زوجیت در غرب است. اگر گفتمان‌های شبه‌علمی و پژوهش‌های سوگیرانه‌ی فمنیستی اجازه دهد کمتر کسی است که نداند زن و مرد از نظر قدرت بدنی هم‌سطح نیستند. استون ای رودز در کتاب «تفاوت‌های جنسیتی را جدی بگیریم» می‌نویسد: « زنان، که عموماً از نظر فیزیکی ضعیف‌تر از مردان هستند کمتر می‌توانند از طریق نزاع چیزی به دست آورند و از تلافی نیز وحشت بیشتری دارند؛ تفاوت‌های جنسی در زمینه‌ی ترس از خطر فیزیکی، نیز فراگیر است.»

او در ادامه‌ی بیان می‌کند که : « برخی فمینیست‌ها تمام کتاب‌های خود را به این ادعا اختصاص داده‌اند که اگر زنان مانند مردان آموزش ببینند به فاصلۀ قدرت پایان خواهند داد. اما شواهد چیزی دیگر می‌گویند. در دانشکده نظامی وست پونیت تمرینات بدنی سخت برای هر دو جنس به جای کاهش تفاوت‌های قدرتی سبب افزایش آن می‌گردد. هشت هفته پس از تمرین، افسران جوان مرد در پرس سینه در مقایسه با زنانی که همان تمرین‌ها را انجام داده‌اند ۲۷۰ درصد قدرتمندتر عمل می‌کنند. فقط ۵ تا ۷ درصد از زنان به اندازۀ مردان معمولی قدرت دارند. در مجموعه‌ای از آزمایش‌ها این نتیجه به دست آمده که در مورد مردان «متناسب»، تمرکز بیشتر هموگلوبین و چربی بدنی کمتر، آنها را در تمام ورزش‌ها به استثناء شنا در مسیرهای طولانی دارای امتیازی فوق زنان متناسب می‌کند.»

این دنیایی است که غرب به اسم برابری برای زنان ساخته است. اگر در ابتدای انقلاب فرانسه و تدوین منشور حقوق بشر حق زنان به عنوان شهروند نادیده گرفته و گردن زنان معترض زده شد، امروز در المپیک فرانسه رسما جنسیت زن حذف شده است و این یعنی پایان زنانگی در غرب. پایانی که امروز امثال ضیاءها و رستمی‌ها در نقطه‌ی آغازش ایستاده‌اند.

بعد از اجرایی شدن طرح عفاف و حجاب که همزمان با عملیات وعده صادق رقم خورد، کلیپی از صحنه‌ی اهدای گل یک بانو به نیروهای انتظامی به ضمیمه‌ی گفتگویی از این بانو با مجریان این طرح در شبکه‌های مجازی وایرال شد: « از دیشب که ایران اسرائیل رو زده، خیلی خوشحالم. می‌شه منم مثل شما بشم؟ بهم بگید باید چکار بکنم؟» «باهاش صحبت کردیم که اگه دوست داشته باشی می‌تونی چادر سر کنی.» برخی در واکنش به این پیشنهاد موضعی قابل تأمل داشتند. مثلا شخصی نوشته بود: «یعنی هرکی قراره شبیه شما باشه باید چادر سر کنه؟» به نظر می‌رسد چادر در اذهان برخی جایگاه مبارزاتی و هویتی خود را از دست داده است. به زعم نگارنده پیشنهاد چادر در این موقعیت نه تنها پیشنهاد نابجایی نیست، بل‌که از قضا در جایی که صحبت از تقابل با استکبار در میان است باید چادر را به عنوان لباس رزم پیشنهاد داد. کسی که بخواهد در خط مقدم مبارزه با دشمن قرار گیرد باید خودش را به مهمترین نماد این مبارزه مسلح کند. پوششی که قدمت مبارزه با آن به دهه‌ها قبل باز می‌گردد. اگرچه تاریخ شروع علنی این مبارزه به کشف حجاب رضاخانی بازمی‌گردد اما کمتر کسی از دشمنی‌های پنهان و آشکار پهلوی دوم با چادر و مبارزات نرم او برای حذف آن سخن گفته است. 

آذر ماه سال 55 بود که در شورای فرهنگی امور اجتماعی نخست‌وزیری طرحی ‌برای حذف چادر از پوشش زنان ارائه می‌شود. گزینه‌های روی میز این طرح راهکارهایی درازمدت و کوتاه مدت به منظور مبارزه با چادر است. تأکید بر استفاده از ظرفیت رسانه‌های گروهی و نفوذ کلام روحانیون شناخته‌شده در جهت تفکیک مفهوم حجاب از چادر از جمله راهکارهای بلندمدت است. یکی از بندهای این سند به چگونگی استفاده از ظرفیت تلویزیون اختصاص می‌یابد: «بهره‌گیری از سهم تلویزیون در بزرگداشت پوشاک محلی و نشان‌دادن جنبه‌های دست و پاگیر چادر» برای اهداف کوتاه‌مدت نیز گام‌هایی اجرایی طراحی می‌شود که شامل یازده بند تحریمی-تنبیهی و دو بند تشویقی برای حذف چادر از پوشش زنان است. اشرف پهلوی که ریاست سازمان زنان ایران به عنوان یک سازمان فمنیستی را در زمان پهلوی دوم بر عهده دارد در مصاحبه‌ای با مجله زن روز در سال 55 می‌گوید: «یکی از مظاهر ته‌مانده‌های ارتجاع فکری ادامه چادر به سرکردن است…به سازمان زنان دستور داده‌ام که بررسی کنند و ببینند این حرکتِ بخصوص از کجا سرچشمه گرفته است؛ زیرا من چیزی به نام «چادر» را در جامعه‌ی ایران قبول ندارم و لغت «چادر» را اصلا رد می‌کنم.» 

رهبر انقلاب بارها در بیانات خود به اهمیت جایگاه چادر به عنوان نماد هویت ملی اشاره می‌کنند: « توجه کنید که هیچ بحثی در این زمینه‌های مربوط به پوشش زن از هجوم تبلیغاتی غرب متأثر نباشد؛ اگر متأثر از آن شد خراب خواهد شد. مثلاً بیاییم با خودمان فکر کنیم که حجاب داشته باشیم اما چادر نباشد؛ این فکر غلطی است. نه این که من بخواهم بگویم چادر نوع منحصر است؛ نه من می‌گویم چادر بهترین نوع حجاب است؛ یک نشانه‌ی ملی ماست.» حتی نسبت به نقشه‌ی گام به گام دشمن در جهت حذف چادر هشدار می‌دهند: «شما خیال کرده‌اید که اگر ما چادر را کنار گذاشتیم، فرضا آن مقنعه‌ی کذایی و آن لباس‌های «و لیضربن بخمرهن على جيوبهن» و همان‌هایی را که در قرآن هست درست کردیم دست از سر ما بر می‌دارند؟ نه آنها به این چیزها قانع نیستند؛ آنها می‌خواهند همان فرهنگ منحوس خودشان عینا اینجا عمل بشود.» 

البته دشمنی با نمادهای هویتی مسلمانان تنها به چادر منحصر نمی‌شود. چفیه نیز که نماد مقاومت و هویت فلسطینیان است از این گزند مصون نمانده و مورد دستبرد طراحان لباس اسرائیلی قرار گرفته تا از معنای مبارزاتی تهی شود. یک طراح اسرائیلی در سال 2015 در قالب برگزاری فشن‌شویی در تلاویو از لباس‌هایی با طرح چفیه رونمایی می‌کند که نه نوع طراحی لباس‌ها نسبتی با هویت زن مسلمان فلسطینی دارد و نه استفاده‌کنندگان آنها نسبتی با اسلام و مقاومت. شرکت لوئی ویتون نیز طرح چفیه را برای صنعت مد مورد استفاده قرار می‌دهد. گاردین در سال 2019 طی مقاله‌ای می‎نویسد: «چفیه نماد مبارزاتی فلسطین قربانی مد می‌شود.»

یادداشت اختصاصی برای پایگاه تحلیلی تخصصی عصر زنان

🌐 |@asrezanan_ir|

تفاوت انقلاب اسلامی با دیگر انقلاب‌هایی که تاکنون در جهان شکل گرفته، پیوند عمیق و جدانشدنی آن با دین و معنویت بوده است. نکته‌ای که رهبر انقلاب در دیدار اخیرشان با نمایندگان مجلس خبرگان به آن اشاره کردند  اهمیت نقش معنویت در ایستادگی مقابل استکبار بود. ایشان حتی اساس کار حکومتی که بر اساس دین و اسلام به وجود آمده است را مقابله‌ی با ظالم بیان کردند. به عبارتی معنویتی می‌تواند یک معنویت کارآمد و انقلاب‌آفرین باشد که بر مبنای اصل «لا تَظلِمونَ وَ لا تُظلَمون» اساسش مقابله‌ی با ظالم باشد. حتی در خلأ چنین معنویتی است که «زمینه برای ظلم و عدوان و تعرّض به وجود می‌آید.» بنابراین مبنا، معنویت اسلامی یکی از اساسی‌ترین اصول در پیش‌برد اهداف و آرمان‌های انقلاب اسلامی است.

از سویی کمتر کسی است که بتواند نقش‌آفرینی زنان در به ثمر نشستن این انقلاب و تداوم آن را انکار کند. به تعبیر امام راحل(ره) زنان در این نهضت پیش قدم بودند. رهبر انقلاب نیز در رابطه با پیوند عمیق زنان با معنویت می‌فرمایند: «در زمینه‌ی مسائل معنوی، زنان جزو پیشگامان حرکت معنوی انسان به سوی پیشرفت‌ها هستند.» در واقع این معنویت زنان بود که آنان را به موتور محرک انقلاب تبدیل کرد و مردان را به تبعیت از آنها به خیابان کشاند. به تعبیر رهبر انقلاب « اگر در کشوری زنان آن کشور بتوانند به آن صفا و معنویت و رقاء و تعالی فکری برسند هیچ مشکلی در آن مملکت باقی نمی‌ماند، یعنی زن به طور محسوسی در مرد تأثیر دارد. هم برروی شوهرش و هم برروی فرزندانش تأثیرات تعیین کننده‌ای می‌تواند بگذارد لذا در واقع اصلاح جامعه با اصلاح زنان است.»

دشمن که نقش زنان را در به ثمر نشستن این انقلاب و ایجاد چالش‌های جدی بر سر راه منافع استعماری خود و تدوام تمدن مردسالارش مشاهده کرد بیکار ننشست و تلاش‌های خود را برای به انفعال کشاندن این نیروی عظیم به کار گرفت. امام خمینی (ره) در این باره می‌فرماید: «ابرجنایتکاران دریافتند که تنها قشر مذهبی است که می‌تواند خار راهی در راه استعمار و استثمار آنان باشد….و متوجه شدند زنان هستند که می‌توانند با قیام خود، مردان را به میدان بکشند.» بر همین اساس و با علم به این موضوع دشمن کوشید به شیوه‌های مختلف سکولاریسم را در جامعه ترویج کند و زنان را به عنوان جامعه هدف سکولاریزه کردن خود قرار داد. از آنجایی که فوتبال یکی از ابزار مهم سکولار کردن یک جامعه به شمار می‌رود، تلاش‌ها به سمت سوق دادن زنان به فوتبال معطوف شد. پروفسور ریکاردو دوس سانتوس و فرانسیسکو تیکسیرا از دانشگاه فدرال ریودوژانیرو کتابی را با عنوان «فوتبال و سیاست، ساختن هویت ملی» همزمان با جام جهانی آلمان منتشر کردند. آنها در این کتاب فوتبال را به عنوان مذهبی سکولار ارزیابی می‌کنند که دارای معنویت، قوانین و قهرمانان خاص خودش است و تأکید می‌کنند در هنگام برگزاری بازی‌ها همزمان با مراسم کلیسا، دین مجبور است با فوتبال رقابت کند. 

با این پیش زمینه به اتفاقاتی که اخیرا در کشور رخ داده است برمی‌گردیم. متأسفانه چند سالی است فیفا بر خلاف اساس‌نامه‌ای که می‌گوید این سازمان باید در مسائل سیاسی و مذهبی بی‌طرف باشد، با مداخله‌های استعمارگونه کشور را ملزم به ورود زنان به ورزشگاه و استفاده از داوران زن در مسابقات فوتبال مردان کرده است. اخیرا نیز خبر استفاده از یک دارو زن در اتاق var در بازی دربی رسانه‌ای و منجر به شکل‌گیری کمپینی اعتراضی شد. در واقع سیاست‌های فیفا با هدف سکولاریزه کردن زنان در صدد تحقیر زن ایرانی با معنویت‌زدایی از وجود با عظمت او است تا زن عامل و پیشرو در انقلاب را به موجودی منفعل و محقر در دستان استعمار بدل کند. اجازه ندهیم سرمایه‌ای اینچنین عظیم  توسط استعمارگران به یغما برود.

منتشر شده در پایگاه تحلیلی تخصصی عصرزنان

🌐 |@asrezanan_ir|

سال گذشته بود که ایران به صورت غیرقانونی و با انگیزه‌ی سیاسی از کمیسیون مقام زن سازمان ملل اخراج شد؛ کمیته‌ای که زیرمجموعه‌ی شورای اقتصادی و اجتماعی سازمان ملل متحد به حساب می‌آید. امسال در هشتم مارس و روز جهانی زن این کمیسیون در نیویورک در حالی برگزار شده که ایران صندلی در آنجا ندارد اما اسرائیل کماکان حضور دارد. مسئله حضور یا عدم حضور ایران نیست؛ بل‌که استانداردهای دوگانه‌ی این کمیته است. وظایفی که در بدو امر تأسیس این کمیسیون برای آن در نظر گرفته شد از این قرار بود که برابری جنسیتی و ارتقای جایگاه زنان در جوامع انسانی را بیش از هر مسئله‌ی دیگری در اولویت‌های خود قرار دهد.

 از طرفی و با توجه به اینکه این کمیسیون یکی از زیرمجموعه‌های سازمان ملل متحد محسوب می‌شود می‌بایست طبق سیاست‌هایی که این سازمان در موضوع زنان ریل‌گذاری کرده است حرکت کند. به عنوان مثال یکی از دغدغه‌های سازمان ملل متحد منع خشونت علیه زنان بوده که اخراج ایران نیز به بهانه‌ی مرگ مهسا امینی و پیرو قطعنامه‌ی ایالات متحده آمریکا و با پیشنهاد کاملا هریس اتفاق افتاد. مجمع عمومی سازمان ملل متحد نیز خشونت علیه زنان را «هرگونه عمل خشونت آمیز بر پایه جنسیت که بتواند منجر به آسیب فیزیکی (بدنی)، جنسی یا روانی زنان بشود» عنوان کرده است.

اینک و با توجه به رویکرد نایس و خوش رنگ و لعابی که این کمیسیون از سال 1946 یعنی همان سال تأسیسش برای خود برگزیده، سوال‌هایی قابل طرح است که پاسخ  به آنها می‌تواند تا حد زیادی میزان کارآمدی این نهاد وابسته به مدعیان دفاع از حقوق زنان را روشن نماید. اولین و مهمترین سوال، ناظر به وضعیت این روزهای زنان غزه قابل طرح است. روزهایی که در هر ساعت دو مادر فلسطینی با ددمنشی رژیم اشغال‌گر اسرائیل جان خود را از دست می‌دهند و طبق آمار آژانس امدادرسانی آنروا وابسته به سازمان ملل متحد از هفتم اکتبر تاکنون دست‌کم ۹۰۰۰ بانوی فلسطینی ساکن نوار غزه بر اثر حمله‌های رژیم صهیونیستی به این باریکه به شهادت رسیده‌اند که این آمار یعنی شهادت روزانه 63 بانوی فلسطینی.

 این در حالی رقم می‌خورد که قرار بود هرگونه عمل خشونت آمیزی که منجر به آسیب فیزیکی زنان می‌شود ممنوع باشد. اصلا اجازه دهید سؤال را کلی‌تر بپرسم. چرا وقتی قرار شد هرگونه عملی که منجر به چنین آسیبی می‌شود منع شود، جنگ‌افروزی و رشد صنعت اسلحه‌سازی که کشته‌شدن زنان و دختران بی‌پناه معلول آن است، در طی 78 سال عمر این کمیسیون کمتر نشد؟ 

اگر قرار بود طبق منطق بین‌المللی، هرگونه عملی که منجر به آسیب روانی زنان می‌گردد ممنوع باشد، امروز که روح و روان زنان و مادران فلسطینی با دیدن جان دادن کودکانشان زیر آوار یا بر اثر گرسنگی تحت فشار و آسیب است، چرا از این مدعیان دفاع از حقوق زن صدایی برنمی‌خیزد؟ اگر قرار بود با منع خشونت علیه زنان، خشونت‌های جنسی پایان یابد چرا امروز که جسم دختران فلسطینی در زندان‌های اسرائیل مورد دست درازی بی‌غیرتان صهیونیست قرار می‌گیرد، اشباه‌الرجال این کمیسیون زبان به دندان گرفته‌ و لال شده‌اند؟ اصلا چرا امروز قطعنامه‌ای برای اعتراض به حضور این رژیم نامشروع تنظیم و توسط یک زن به این کمیسیون پیشنهاد نمی‌شود و  پرونده‌ی ظلم 75 ساله‌ی این جرثومه‌ی فساد ابطال نمی‌گردد؟ کمیسیون مقام زن جوکی بیش نیست که با نام زن نان می‌خورد.