اندر خم یک کوچه

اخیرا ترامپ در یکی از میتینگ‌های انتخاباتی‌ش در رابطه با زنان افغانستان نطق‌هایی داشته یا بهتر است بگویم اعترافاتی کرده و روکش مخملی از پنجه‌ی آهنی آمریکا کنار زده که چگونه زیر دستکش مخملی دفاع از حقوق زنان در تلاش برای بی‌حجاب کردن زنان افغانستان بوده است. او می‌گوید:« من مصاحبه‌ای با زنان افغانستان دیدم که خودشان می‌گفتند ما می‌خواهیم حجاب داشته باشیم؛ زنان افغان هزاران سال است که محجبه بوده‌اند. لعنتی‌ها چرا رفتیم اونجا و بهشون گفتیم حجابشون رو بردارند؟»

وقتی کلیپ صحبت‌های ترامپ را دیدم تصاویر پروپاگاندای رسانه‌ای آمریکا برای همراه کردن مردم جهان به جهت حمله به افغانستان و مشروعیت دادن به حضور ناتو در خاک این کشور جلوی چشمانم رژه رفتند. مثلا تصویر دختری افغان با صورتی دفرمه شده بر روی جلد مجله‌ی تایم و مقاله‌ای با این تیتر که «اگر افغانستان را ترک کنیم چه اتفاقی می‌افتد؟» یا بیلبوردهایی که در سال 2012 سازمان عفو بین‌الملل ایالات متحده پیش چشمان مردمان غرب نصب کرد، در حالی‌که زنان برقع‌پوش افغانستان را در مرکز تصویر قرار داده بود تیتر زد:« حقوق بشر برای زنان و دختران در افغانستان!» و در گوشه‌ی دیگر تصویر با شعار «ناتو: پیشرفت را ادامه دهید» اذهان را برای تداوم حضور در افغانستان آماده می‌کرد. تصویری که تحلیل آن خیلی هوش زیادی نیاز نداشت. حتی هافینگتون پست در آن زمان حضور ناتو در افغانستان را «نخستین جنگ فمنیستی» ‌دانست.

پس از 11 سپتامبر آمریکا در حالی به بهانه‌ی دفاع از حقوق زنان در برابر طالبان قدم بر خاک این کشور گذاشت که سال‌ها قبل‌تر، از زمان ریاست جمهوری ریگان، سیاست خارجی‌ش را حمایت از «مبارزان آزادی» اسلامی یا همان رشد و تکثیر طالبان  قرار داده بود. در واقع سیاست‌های مداخله جویانه‌ی سازمان سیا بود که مدارس سکولار در افغانستان را به سمت آموزش‌های ستیزه‌جویانه‌ی مثلا اسلامی با تحریف معنای جهاد سوق داد. بعدتر مدارس دینی تحت حمایت سیا از 2500 مدرسه در سال 1980 به 39000 رسید. دانش‌آموزان افغان طرح درس‌هایی را می‌گذراندند که پر از آموزه‌های خشونت‌آمیز تکفیری بود.

رشد قارچ‌گونه‌ی اسلام طالبانی بعدها بهانه‌ای شد برای تجاوز به خاک افغانستان و توجیه حضور نظامیان ناتو برای محافظت از زنان در برابر محدودیت‌های طالبان!!! خانم گارگی باتاچاریا، استاد جامعه شناسی دانشگاه شرق لندن در کتابی با عنوان «مردان قهوه‌ای خطرناک» به سوء استفاده‌ی کشورهای غربی از فمنیسم در سیاست خارجی‌شان می‌پردازد و در بخشی از کتاب می‌نویسد: «این ادعاهای فمینیستی که در برخی واکنش‌های سران ایالات متحده دیده می‌شد برای عموم مردم آمریکا عجیب بود؛ چراکه دولت بوش آشکارا و به شدت مخالف هرگونه گسترش حقوق زنان در داخل یا خارج آمریکا بود. مخاطبانی که از این مسائل آگاه بودند ادعاهای فمینیستی دولت در جنگ علیه تروریسم را چیزی بیش از یک پوشش برای یک تلاش امپریالیستی اقتصادی، برای حفاظت از دسترسی خود به منابع ژئوپلیتیکی، نمی‌دانستند.»

باتاچاریا در بخشی دیگر از کتاب نسبت به این واقعیت که هنوز زندگی زنان در افغانستان مملو از خطر و سرکوب است، اعتراف می‌کند. به عبارتی حضور آمریکا نه تنها وضعیت زنان را بهبود نبخشید بل‌که با گسترش ترورها، ناامنی و عدم توسعه‌ی این کشور وضعیت تمامی ساکنان افغانستان و به ویژه زنان را بدتر کرد. سیاست‌هایی که به قول امیرخانی در «جانستان کابلستان»: سوخت به آتش برادرکشی می‌ریزد. خانه جنگی-جنگ داخلی- به راه می‌اندازد و هرازگاهی با انفجار پلی یا ایرپورتی، چشمان دخترکان بلاکش هندوکش را بی‌فروغ و سیاه‌سری را در انتظار بازگشت شوهرش جان‌ به ‌لب می‌کند.

​#یاددزیاد در رابطه با کنش‌گری زنانه  گفته‌اند و شنیده‌ایم. اما کمتر در رابطه با کم و کیف این کنش‌گری در یک جامعه‌ی ولایی سخن به میان آمده است. به عنوان مثال وقتی در یک جامعه‌ای که از قضا دشمن زیاد دارد و جنایتی توسط همان دشمن رقم می‌خورد، یک زن فعال و کنش‌گر اجتماعی چگونه باید موضع‌گیری کند تا تیر درست به هدف بنشیند و دشمن توان بهره‌برداری از آن موضع را نداشته باشد؛ به ویژه زمانی‌که سخنان و مواضع آن کنش‌گر در عرصه‌ی سیاسی و اجتماعی برد زیادی دارد و دشمن روی آن حساب باز می‌کند. مطلبی را می‌خواندم که نقبی به دل تاریخ زده و مرثیه‌خوانی دو بانوی شیعه را روایت می‌کرد. وقتی شمشیر صیقل‌خورده با جهل و تحجر مرادی فرق عدالت را شکافت و شهادت مولی حاصل شد، تاریخ به تماشای مرثیه‌خوانی اهل و عیال علی علیه‌السلام نشست. امامه همسر امیرالمومنین علی علیه‌السلام یکی از زنان مرثیه‌خوان شهادت مولی است. تاریخ می‌نویسد: « اين بانو مي‌چرخد و او را مي‌جويد وقتى نوميد مي‌شود بانك به شيون بر مي‌آورد: كان الناس اذا فقدوا عليا  نعام جال فى بلد سنينا انگار كه مردم وقتى على را از دست داده‏اند شتر مرغانى هستند كه به گمراهى مى‏گردند.»

این شعر اگرچه روایت سوز دل امامه است، اما با نظر به جایگاه و نسبتی که او با خلیفه و امام مسلمین دارد، می‌تواند منتقل‌کننده‌ی یک پیام سیاسی نه تنها به مردم که به دشمنان باشد. وقتی حرف از سرگردانی امت بعد از علی علیه‌السلام می‌زند، کلامش دو پهلو و قابل تفسیر است. می‌تواند ناامیدی را به جان شیعیان و یاران علی علیه‌السلام تزریق کند. اگر عمیق‌تر نگاه کنیم حتی می‌تواند مخابره‌کننده‌ی این پیام به جامعه باشد که بعد از علی امام و خلیفه‌ی برحقی نیست، در حالی‌که امام مجتبی علیه‌السلام امام بعد از او است. تا اینجا را نگه دارید و بیایید وصف حال ام‌کلثوم دختر مولا و ابیاتش در پاسخ به امامه را بخوانیم: « ام كلثوم اشك مي‌ريزد و امامه را در اين ماتم و شيون پاسخ مي‌گويد: از شماتت لب فرو بند اى معاويه پسر حرب، زيرا وارث خلافت در كنار ماست‏. ما بر اساس رضاى دل عهد اتفاق بسته‏ايم كه خلافت را به پسر پيامبر واگذاريم‏. هرگز زمام امور خود را جز به دست او به دست كس ندهیم‏. با شمشيرهاى تيز و سواران نامى نيروى دشمن را پاسخ گوئيم.» هر دو بانو عزیزی را از دست داده‌اند. هردو از خاندان اهل بیت علیهم‌السلام هستند و عزادار. موقعیت‌شان حساس و موضع‌گیری‌هایشان در رصد دشمن است. آنچه امامه می‌گوید اگرچه در قاالب عزاداری است اما دقیق که می‌شویم گویی دارد پیام ضعف صادر می‌کند و ناامیدی؛ چراکه قولش سدید نیست.

آن سو اما ام‌کلثوم در مواجهه با غم و مصیبتی که جهان اسلام متحمل شده است، در اوج عاطفه و با کمال درایت و عقلانیت هم مرثیه می‌خواند و هم رجز. از ادامه‌ی راه امامت و سیاست می‌گوید. اگرچه دلش با غم پدر لرزیده اما ذره‌ای از خباثت دشمن نترسیده و شجاعانه در برابر شجره‌ی خبیثه موضع می‌گیرد. حالا بیایید همین صحنه را به امروز و دیروزمان بیاوریم. دیروزی که مردممان را در سالگرد سردارمان در خاک کرمان به خون غلتاندند و امروزی که رژیم خبیث اسرائیل ذلیلانه همچون اسلافش فرمانده‌هامان را با ناجوانمردی در خاک سوریه به مسلخ شهادت برده است. موضع ما به کدام یک شبیه‌تر است؟ به امامه یا به ام‌کلثوم؟ 

منتشر شده در پایگاه تحلیلی تخصصی عصر زنان

🌐 |@asrezanan_ir|

معمولا ثروت حضرت خدیجه سلام‌الله علیها از یک سو تبدیل به دستاویزی برای برخی از فمنیست‌ها شده تا با کج‌فهمی از آن برای بحث استقلال مالی زن بر مبنای درکی اومانیستی‌ بهره‌برداری کنند. از سوی دیگر تبدیل به ابزاری شده در دستان افرادی چون حجاب استایل‌ها و بلاگرها تا با مبانی لیبرال سرمایه‌داری، زندگی لاکچری، بلاگری و شو‌آف‌های مجازی‌شان را توجیه اسلامی کنند. اما یک نکته‌ی بسیار مهمی که به ما در فهم صحیح از فعالیت‌های اقتصادی حضرت خدیجه سلام‌الله علیها کمک می‌کند توجه به دو اصلی است که در زیارت‌نامه‌ی ایشان در همین رابطه ذکر شده است. بر این اساس هر ثروتی که یکی از این دو ویژگی را دارا نباشد قطعا یک ثروت سکولار و غیردینی است و فرد دارای چنین ثروتی هیچ نسبتی با حضرت خدیجه(س) نخواهد داشت. 

در یکی از فرازهای این زیارت می‌خوانیم: «َالسَّلامُ عَلَیْک یا مَنْ أَنْفَقَتْ مالَها فِی نُصْرَةِ سَیِّدِ الاْنْبِیاءِ وَ نَصَرَتْهُ مَااسْتَطاعَتْ..سلام بر تو ای آن که دارائیش را در راه یاری سرور انبیا هزینه کرد و تا جایی که توانایی داشت او را یاری کرد.» در این فراز صحبت از تولی است که یکی از فروع بسیار مهم دین است. ثروتی دارای ارزش است که در مسیر یاری ولایت و خدمت به گسترش اسلام خرج شود. در آیه‌ی 34 سوره توبه نیز به این همین ویژگی ثروت اشاره شده است: « الذین یکنزون الذهب و الفضه و لاینفقونها فی سبیل‌الله فبشرهم بعذاب الیم..کسانی که طلا و نقره را انباشته می‌کنند و در راه خدا انفاق نمی‌کنند، به عذابی دردناک بشارتشان ده.»

حضرت آقا در تفسیر این فراز از آیه می‌فرمایند: « آنچه مذموم است این است که پول‌دار و صاحب مال، فقط خود را ببیند و پول را به نفع شخصی خود به کار اندازد و دیگران را مطرح نداند و پولش را برای عیاشی و خوشگذرانی خود صرف کند. یا مثلا پولی را جمع کند و بعد به صورت خانه‌های گران‌قیمت و آسمان‌خراش درآورد و سرمایه‌ی بزرگی از تجارت درست کند و خود تصرف و استفاده کند….اسلام می‌گوید وقتی شکم را پر کردی حق نداری جیب را هم پر کنی و برای فردا ذخیره کنی..مال، مال خداست» ثروت باید مانند خون در اجتماع جریان پیدا کند و در مسیر تولید و افزایش قدرت اسلام در برابر کفار به کار گرفته شود«و اعدوا لهم ماستطعتم من قوه» 

در مورد ویژگی بعدی مال حضرت خدیجه (س) چنین ذکر شده: «وَدافَعَتْ عَنْهُ الاْعْداءَ.. و دشمنان را از او دور ساخت» این فراز اصلی دیگر و بسیار مهم از فروع دین را بیان می‌کند؛ یعنی تبری یا برائت. به عبارتی ثروت نیز باید با دشمن مرزبندی داشته باشد. اگر ثروت خرج تجملات، مصرف‌های بیجا و ترویج مد و در یک کلام قوام بخشیدن به مصرف‌گرایی و زندگی‌های لوکس و لاکچری و دهان پرکن شود چنین ثروتی اصل برائت را رعایت نکرده است. چراکه تداوم حیات نظام سرمایه‌داری دامن زدن به مصرف و خلق نیازهای کاذب است که موجب می‌شود سرمایه‌های کشور اسلامی خرج واردات بی‎رویه و کند شدن چرخ تولید شود. به تعبیر حضرت آقا همان طوری که اسلام در رابطه با چگونگی کسب مال نظر دارد، در مورد نحوه‌ی خرج کردن آن هم دارای نظر است.

بنابراین بلاگری در شرایطی که کشور با یک جنگ اقتصادی تمام عیار روبرو است، خیلی نسبتی با کسب و خرج مال در اسلام ندارد؛ چراکه از یک سو به مصرف به عنوان یکی از ارکان اقتصادی غرب دامن می زند و از سوی دیگر جامعه را از تعالی معنوی که با قناعت و پرهیز از دنیا و مصرف کمتر ملازمه دارد؛ دور می‌کند. بلاگرهایی که تمام صفحاتشان لبریز از انواع و اقسام لوازم گران‌قیمت است که با تحریک هوس تنوع طلبانه بشر امروز او را مجاب به خرید کالایی می‌کنند که اصلا نیازی به آن ندارد. در حالیکه بر اساس روایات انسان مؤمن کم خرج و پرتلاش است. مراقب باشیم با ابزار دین راهمان را از دین جدا نکنند.

سال گذشته بود که ایران به صورت غیرقانونی و با انگیزه‌ی سیاسی از کمیسیون مقام زن سازمان ملل اخراج شد؛ کمیته‌ای که زیرمجموعه‌ی شورای اقتصادی و اجتماعی سازمان ملل متحد به حساب می‌آید. امسال در هشتم مارس و روز جهانی زن این کمیسیون در نیویورک در حالی برگزار شده که ایران صندلی در آنجا ندارد اما اسرائیل کماکان حضور دارد. مسئله حضور یا عدم حضور ایران نیست؛ بل‌که استانداردهای دوگانه‌ی این کمیته است. وظایفی که در بدو امر تأسیس این کمیسیون برای آن در نظر گرفته شد از این قرار بود که برابری جنسیتی و ارتقای جایگاه زنان در جوامع انسانی را بیش از هر مسئله‌ی دیگری در اولویت‌های خود قرار دهد.

 از طرفی و با توجه به اینکه این کمیسیون یکی از زیرمجموعه‌های سازمان ملل متحد محسوب می‌شود می‌بایست طبق سیاست‌هایی که این سازمان در موضوع زنان ریل‌گذاری کرده است حرکت کند. به عنوان مثال یکی از دغدغه‌های سازمان ملل متحد منع خشونت علیه زنان بوده که اخراج ایران نیز به بهانه‌ی مرگ مهسا امینی و پیرو قطعنامه‌ی ایالات متحده آمریکا و با پیشنهاد کاملا هریس اتفاق افتاد. مجمع عمومی سازمان ملل متحد نیز خشونت علیه زنان را «هرگونه عمل خشونت آمیز بر پایه جنسیت که بتواند منجر به آسیب فیزیکی (بدنی)، جنسی یا روانی زنان بشود» عنوان کرده است.

اینک و با توجه به رویکرد نایس و خوش رنگ و لعابی که این کمیسیون از سال 1946 یعنی همان سال تأسیسش برای خود برگزیده، سوال‌هایی قابل طرح است که پاسخ  به آنها می‌تواند تا حد زیادی میزان کارآمدی این نهاد وابسته به مدعیان دفاع از حقوق زنان را روشن نماید. اولین و مهمترین سوال، ناظر به وضعیت این روزهای زنان غزه قابل طرح است. روزهایی که در هر ساعت دو مادر فلسطینی با ددمنشی رژیم اشغال‌گر اسرائیل جان خود را از دست می‌دهند و طبق آمار آژانس امدادرسانی آنروا وابسته به سازمان ملل متحد از هفتم اکتبر تاکنون دست‌کم ۹۰۰۰ بانوی فلسطینی ساکن نوار غزه بر اثر حمله‌های رژیم صهیونیستی به این باریکه به شهادت رسیده‌اند که این آمار یعنی شهادت روزانه 63 بانوی فلسطینی.

 این در حالی رقم می‌خورد که قرار بود هرگونه عمل خشونت آمیزی که منجر به آسیب فیزیکی زنان می‌شود ممنوع باشد. اصلا اجازه دهید سؤال را کلی‌تر بپرسم. چرا وقتی قرار شد هرگونه عملی که منجر به چنین آسیبی می‌شود منع شود، جنگ‌افروزی و رشد صنعت اسلحه‌سازی که کشته‌شدن زنان و دختران بی‌پناه معلول آن است، در طی 78 سال عمر این کمیسیون کمتر نشد؟ 

اگر قرار بود طبق منطق بین‌المللی، هرگونه عملی که منجر به آسیب روانی زنان می‌گردد ممنوع باشد، امروز که روح و روان زنان و مادران فلسطینی با دیدن جان دادن کودکانشان زیر آوار یا بر اثر گرسنگی تحت فشار و آسیب است، چرا از این مدعیان دفاع از حقوق زن صدایی برنمی‌خیزد؟ اگر قرار بود با منع خشونت علیه زنان، خشونت‌های جنسی پایان یابد چرا امروز که جسم دختران فلسطینی در زندان‌های اسرائیل مورد دست درازی بی‌غیرتان صهیونیست قرار می‌گیرد، اشباه‌الرجال این کمیسیون زبان به دندان گرفته‌ و لال شده‌اند؟ اصلا چرا امروز قطعنامه‌ای برای اعتراض به حضور این رژیم نامشروع تنظیم و توسط یک زن به این کمیسیون پیشنهاد نمی‌شود و  پرونده‌ی ظلم 75 ساله‌ی این جرثومه‌ی فساد ابطال نمی‌گردد؟ کمیسیون مقام زن جوکی بیش نیست که با نام زن نان می‌خورد.

توییت‌های نفتالی اینفلوئنسر اسرائیلی سبب شد تا به سراغ آیه‌ی ۱۳۶ سوره‌ی نساء بروم. خداوند در این آیه می‌فرماید: «يا أَيُّهَا الَّذِينَ آمَنُوا آمِنُوا بِاللَّهِ وَ رَسُولِهِ وَ الْكِتابِ الَّذِي نَزَّلَ عَلى‏ رَسُولِهِ …» به عبارتی خداوند در اين آيه شريفه به مومنان دستور داده تا با وجود ایمانی که دارند براى بار دوم ايمان بياورند. علامه طباطبایی ایمان دوم را ایمان عمیق به تک تک جزئیات و مواردی می‌داند که در ادامه‌ی آیه آورده شده است. یعنی اگر به خداوند ایمان دارید لازمه‌‎ی آن این است که به پیامبرش هم باور داشته باشید و همچنین ایمان به کتابی که نازل کرده؛ کتابی که به وسیله‌ی آن «در بين مردم در آنچه اختلاف مى‏كنند حكم كنند و نيز در آن كتاب مبدأ و معاد و اصول شرايع و احكام را براى خلق بيان كند.» از نظر علامه اگر به تك تك اين جزئيات و تفاصيل ايمان نياوريد به ضلالتى بعيد گمراه شده‏ايد، براى اينكه «اين جزئيات معارفى هستند كه به يكديگر مرتبط و وابسته‏‌اند و هر يك مستلزم بقيه است.»

قابل تأمل‌تر ادامه‌ی تفسیر این آیه است که ایشان می‌فرماید: « ايمان به يكى از آن حقايق و معارف تمام نمى‏‌شود مگر با ايمان به همه آن معارف، بدون اينكه يكى از آنها استثناء شده و در نتيجه به بعضى از آنها ايمان بياورند و به بعضى ديگر كفر بورزند كه اگر چنين كنند در حقيقت به همه كفر ورزيده‌‏اند، چيزى كه هست اگر علنى باشد، كافر و اگر باطنى باشد، منافق خواهند بود. يكى از مصاديق نفاق اين است كه مؤمنى كه اظهار ايمان مى‌‏كند روش و مسيرى را پيش بگيرد كه در آخر منتهى شود به رد بعضى از آن معارف و احكام، مثلا از مجتمع مؤمنين‏ كنار بكشد و به طرف مجتمع كفار نزديك گردد و آنها را دوست خود بگيرد و خرده‏‌گيری‌هايى كه آنان به دين و اهل ايمان دارند تصديق كند و يا اعتراض و استهزايى كه آنان نسبت به حق و اهل حق دارند بپذيرد و به همين جهت بوده كه خداى تعالى بعد از اين آيه متعرض حال منافقين شده و آنان را به عذاب اليم تهديد كرده است.»

هنگام نوشتن این مطالب صدها مصداق امروزی جلوی چشمم رژه رفتند که برای هر کدام می‌توان یک منبر جداگانه رفت؛ از عرفان‌های کاذب بدون مبنا و اصول تا شکرگزاری‌ها و جریان‌های مثبت‌اندیشی و موج‌های زرد توسعه‌فردی‌های امروزی، حجتیه‌ای‌ها تا برائتی‌هایی که فقط زبانشان به لعن علنی مقدسات مذاهب دیگر می‌چرخد تا جریانات مخالفت با حجاب و برخی عدالت‌خواهی‌های سانتی‌مانتال که هیچ کدام راه به سعادت و عاقبت‌بخیری نمی‌برند و در یک نگاه کلان تمامشان جریانات معارض با جریان اسلام ناب است که مصداق امروزی آن انقلاب اسلامی است. از همین آیات می‌خواهم کمک بگیرم و بگویم علت تمام ریزش‌ها و بدبینی‌ها و فاصله گرفتن‌ها از انقلاب و ولایت در موج فتنه‌ها دقیقا همین عدم تبدیل ایمان اجمالی به ایمان تفصیلی و عمیق است. انقلابی که خداوند بارها و بارها برای اثبات حقانیت آن معجزه‌ها و آیات بیّن رو کرده است البته برای افرادی که هنوز چشم دلشان نابینا نشده است. پس ای انقلابی‌ها منقلب شوید.