اندر خم یک کوچه

عده ای به اشتباه فکر می کنند که حساسیت جامعه نسبت به دین داری و عفت و حیا کمرنگ شده است , چرا که هیاهوی غالب را می بینند اما از باطن غافلند, برای همین شایسته دیدم بخشی از پاسخ #شهید_آوینی خطاب به #سید_محمد_خاتمی که در سال هفتاد و در واکنش به سخنرانی التقاطی وی داده شد را بیاورم, تا خدای ناخواسته در محاسباتمان دچار اشتباه نشویم:

دوستان ما در يك امر ديگر نيز دچار اشتباه شده‌اند و آن اين است كه عرف خاص و عام را با يكديگر خلط كرده‌اند و اين جماعت معدود و محدود اهل هياهو را بدل از «مردم» گرفته‌اند. اين‌ همان اشتباهي است كه به نحوي ديگر دوستان ما در تلويزيون نيز به آن گرفتار آمده‌اند.

«عرف خاصّ» جامعه ما‌ همان است كه حيات خويش را در ارتباط با غرب يافته و اصلاً تصور ديگري از زندگي، تاريخ، جامعه و يا انسان ندارد. روشنفكران به اين عرف خاص تعلق دارند و البته بايد اذعان داشت كه نشريات كشور ما و رسانه‌هاي ديگر بيشتر در اختيار اينان است، چرا كه تجربه تاريخي تشكل و تحزب، ژورناليسم و غيره را از سر گذرانده‌اند و اكنون از ذخاير اين تجربيات بهره مي‌برند.

اما تجربيات اين يك دهه بعد از پيروزي انقلاب نشان داده است كه اين عرف خاص جز كفي بر رودخانه بيش نيست و تحولات تاريخي جامعه ما از جاي ديگري رهبري مي‌شود كه مدخليت روشنفكران در جريان آن، جز در برهه كوتاهي از مشروطيت، واقعيت نيافته است. عرف روشنفكري «عرف عامّ» جامعه ما نيست. عرف عامّ جامعه ما منشأ گرفته از شريعت اسلام است و از غرب جز تأثراتي ظاهري نمي‌پذيرد و بنابراين، حتي بعد از پنجاه سال حكومت پهلوي، مردم باز هم قدرت يافتند كه انقلاب اسلامي را به ثمر برسانند.

هنوز هم چيزي تغيير نكرده است. امكان حضور مردم در تحولات اين دهه دوم بعد از پيروزي انقلاب كمتر شده و اگر چه اين معضلي بسيار بزرگ است، اما حضور بالقوه مردم هنوز هم در هر موقعيت ديگري كه فطرت الناس در رابطه با ولايت تشخيص دهد مي‌تواند به فعليت برسد.

عرف عام همچون رودخانه‌اي در عمق جريان دارد، اما عرف خاص كفي است كه مي‌جوشد و سطح و ظاهر را پوشانده است و اجازه نمي‌دهد كه باطن آن يعني رودخانه را ببينيم. هياهو‌ها نبايد ما را به اشتباه بيندازد كه هر چه هست و هر كه هست هم اينانند كه در هفته نامه‌ها و ماهنامه‌ها و فصلنامه‌ها قلم مي‌زنند.

برگرفته از کتاب حلزونهای خانه به دوش

مراسم عروسیشان قرار بود یکی از همین روزهای گرم و دم کرده تابستان باشد. دلشان می خواست مراسم بگیرند اما پرخرج نه , دخترها را که می شناسید ,رویای پوشیدن لباس عروس رهایشان نمی کند.چون رابطه نزدیکی با هم داشتیم در جریان تمام تصمیماتشان بودم ,داماد بدون هیچ پشتوانه ی زمینی و تنها با اتکال به خداوند آستین بالا زده بود ,مقداری پس انداز داشت که حاصل چند سال کار کردن بعد از خدمتش بود.

اگرچه داماد توانایی برگزاری عروسی متعارف و معمول را داشت اما قرار شد برای مدیریت هزینه ها خلاقانه فکر کنیم ,جوری که نه سیخ بسوزد و نه کباب.طبق معمول صحبت از محل برگزاری عروسی شد, یکی از اقوام برای برگزاری مراسم خانه اش را پیشنهاد داد, از خدا خواسته حرفش را در هوا قاپیدیم.حیات خانه را ریسه کشی کردیم و صندلی ها را چیدیم.تصمیم گرفته بودیم تا حد امکان کارها را خودمان انجام دهیم.

رسیدیم به بحث آرایشگاه و قر و فرهایی که آرایشگرها برای آب و تاب دادن و بالا بردن هزینه ها در نظر میگیرند, اما خوب ما زرنگتر از این حرفها بودیم که دم به تله آرایشگر بدهیم, عروس را به آرایشگاه بردیم اما نه به اسم عروس به عنوان مهمان عروسی ? و اینگونه بود که هزینه آرایش به میزان یک هفتم کم شد.

نوبت رسید به گل زدن ماشین, گفتم ماشین را خودمان تزیین می کنیم.قبول کردند,این شد که باچند متر ساتن و مقداری الیاف و رمان نشستم پشت چرخ خیاطی ,دوتا پاپیون قرمز خوشرنگ آماده و با الیاف پرشد و بعد با دقت و ظرافت روی ماشین نصب شدند و با دنباله های پلیسه شده ای که از کنار شیشه بالا میرفت و بعد از گذشتن روی سقف به پاپیون بعدی که عقب نصب شده بود وصل میشد, نتیجه نسبتا مقبول بود و هزینه تزیین به یک دهم کاهش پیدا کرد. اینها تنها چند مورد از تدبیرهایمان بود, اما بیشتر خارج از حوصله است.خلاصه اینگونه بود که در کنار مدیریت هزینه ها ,فرهنگ زیبای همکاری و خلاقیت و احساس مفید بودن و همدلی لذت این قناعت را دو چندان کرد.

هیچ وقت از قانع بودنتان خجالت نکشید ,قناعت خرج کردن متفکرانه و مؤمنانه است ,چرا که المؤمن قلیل المؤنه و کثیر المعونه, مؤمن کم خرج است و پر تلاش.معتقدم لذتی که زندگی همراه با قناعت دارد هرگز زندگی های مسرفانه ندارند.برای مدیریت هزینه ها فرد باید خلاق ,توانمند و خوش فکر باشد و همین احساس پوچی را از انسان دور میکند.قناعت هنر برازنده زندگی کردن است نه براندازانه زندگی کردن .

.اینروزها نه دلم از تحریم هایی که قرار است اجرایی شود می گیرد و نه از پروپاگاندای رسانه ای مزدوران که دایم در حال القای یأس و ترسِ از جنگ به مردم هستند و نه حتی دلم از میلیشیای دوربین به دست و مزدورِ مریم هزار داماد می لرزد. چیزی که کام اینروزهایم را تلخ میکند و از کوره به درم می کند و صبرم را از کاسه تحمل لبریز میکند , فلش اتهام ناکارآمدی و بی خیالی است که به سمت سید علی مظلوم و مقتدر گرفته میشود.

غصه می خورم وقتی می بینم اویی که چون مولایش ساده می خورد ,کهنه می پوشد و حتی ریالی از بیت المال حقوق نمیگیرد , به جای تمام نجومی بگیران و لاکچری پوشان و اسباط پر پز و تجمل خمینی کبیر فحش می خورد.

دلم میگیرد وقتی میبینم بساط بیت المال بر سر سفره شتران مست لیبرال پهن شده و تا بیخ ریشه مجلس و دولت را بید نفوذ زده و قوه قضاییه مصلحت را بر عدالت برگزیده و وزارت اطلاعات مسؤول تامین امنیت مفسدان اقتصادی شده و برای اینهمه ناکارآمدی فحشش را سید مظلوممان دشت می کند.

غصه می خورم وقتی با جاهلان بی منطقی مواجه می شوم که توقع عزل رییس جمهور را از سید باقی بر انقلاب دارند که موقع رای بنفششان نشنیدند هشدارش را وقتی میگفت به کسی رای ندهید که مملکت را چهل سال به عقب برگرداند و لبیک گفتند ندای سید باغی بر انقلاب را و تَکرار کردند با روحانی تا 1400 سلبریتی های هضم شده در معده لیبرالها را.

اما فقط یک چیز جواب تمام این دلخوریهایم را می دهد و آنهم ماجرای معاویه و بدعت سبّ علی علیه السلام بر منبرها و پیام معاویه به مولایم که هنوز در گوش تاریخ پیچیده است :” به علي (عليه‌السلام) بگو  من با صد هزار نفر سربازي به سراغش خواهم رفت كه يكي از آنها هم تفاوت ميان شتر نر و ماده را نمي‌داند و آنها را از يكديگر تشخيص نمي‌دهد.”

• .به خودم میگویم اصلا ما برای چه باید تلویزیون جمهوری اسلامی را نگاه کنیم ؟ خیلی وقت بود توبه کرده بودم دیگر هیچ سریالی را دنبال نکنم ,اما این اواخر غفلت کردم و نشستم پای دو سریال.
• از سریال پدر که بگذریم و برخی معایب ریز و درشتش , با این سریال جدید که بیشتر از دو قسمتش رو نتوانستم تحمل کنم , چه کنیم؟ انگار قرار است این روند مسخره خواستگاری کردن جسورانه و مستقیم دخترهای شر و هوس بازی که دوست پسر داشتن رو هم تجربه کرده اند از پسرهای مظلوم و سر به زیر , مرتب تکرار شود و با اغوا گری و چشم و آبرو آمدن دلبری کنند و غوره نشده مویز شوند.
• دختر خانمی که به علت شکست عشقی قبلش ,قصد خودکشی دارد و پسرِ خوب داستان نجاتش میدهد , حالا عاشق شده و تورش را برای این پسر آفتاب مهتاب ندیده پهن کرده و دائم با غمزه و ناز و نازک کردن صدا سعی در نزدیک کردن خودش به پسری دارد که تازه با او روبرو شده و بعد هم با پررویی از او  میخواهد که “می تونم امیر صدات کنم” و در قسمتی دیگر او را “قرص آرامش من” خطاب می کند این یک تیپ دختر که فیلم  به خورد مخاطب میدهد.
• از آنطرف دختر چادری داستان است که چند وقت هست با پسر مذهبی دانشگاه سر و سِر دارند و هنوز خواستگاری نیامده با هم برو بیا و پیامک بازی و دل و قلوه دادن دارند و زشتی و قبح شکنی آنجائیست که سر کلاس و جلو چشم استاد  پسر شعر عاشقانه میخواند و با نگاه های معنادار خیره خیره دختر را نگاه میکند و دختر هم با نیش تا بناگوش باز , از خود بیخود شده و محو در نگاه نامحرمی که با ولع به او چشم دوخته, بعد هم شانه به شانه هم از کلاس بیرون می آیند و خوش و بشی که فکر میکنی چند سال است به هم محرمند.
• واقعا هیچ کس بهتر از این نمی تواند شخصیت و حیای زن را به چالش بکشد و به مقام و منزلت زن توهین کند .اگر شبکه های ماهواره ای و جم تی وی ,زن را ابزار جنسی معرفی میکنند توقع از آنها همین است چون دشمنند ,اما رسانه ای که زیر لوای اسلام دست به اینکار میزند , راحت تر این جام زهر را به خورد مخاطب میدهد.
• من واقعا نمی فهمم این رسانه ,نباید زنی را در طراز انقلاب اسلامی به عنوان الگو آنهم با بهره گیری از شخصیت حضرت زهرا س و خدیجه س به مخاطب معرفی کند. چرا باید زنها اینقدر ذلیل وجود مرد نشان داده شوند که در این سریالها یا در حال اغوا گری و گول زدن مردها باشند و یا در حال گول خوردن.
• تازه وقتی تصمیم بگیرند اوج یک زن را به تصویر بکشند یک زنی را به مخاطب معرفی می کنند که فوقش مدیر عامل یک شرکت است و از نظر اقتصادی موفق ولی از آنطرف یا تنهاست و یا طلاق گرفته .
• به نظرم خیانتی که این سریالها به زنان و دختران میکنن خیلی بیشتر از شبکه های ماهواره ای هست.

جسارت خواستگاری بی پروا و بدون واسطه زن از مرد از تنهایی لیلا شروع شد و رسانه ملی از مرزهای طبیعتی که دستورات اسلام بر مبنای آن شکل گرفته عبور کرد.حیا و نجابت و حس خودداری و مظهر ناز بودن که مختص ذات زن است به مرد و جسارت و طلب نیاز که مختص ذات مرد است به زن داده شد.

و اکنون یکبار دیگر این سناریو با سریال پدر در حال تکرار است و اینک تهیه کننده این سریال اینگونه با ادبیاتی عریان از عشقش به پسری مذهبی میگوید و پرسه طولانی تمنا و طلبیدن او.این سریال اگرچه در فرع مسئله با دیالوگهایی زیبا و پر محتوا مفاهیم زیبایی را بیان میکند اما در اصل ماجرا به خطا رفته است.اگر قرار است نمایش رسیدن ازعشق مجازی به عشق حقیقی را به تصویر بکشید ,چرا از قصه گوهرشاد نمی گویید؟ چرا مسیر طبیعی نظام خلقت را برعکس میروید و حیا و خودداری ظریفانه زن را به چالش میکشید؟ اگر می خواهید مطرح شدن خواستگاری از طرف خانواده دختر را به تصویر بکشید چرا فیلمنامه ای بر مبنای داستان دختران حضرت شعیب طراحی نمیکنید؟

مگر از نظر نظام طبیعی زن مظهر ناز و مرد مظهر نیاز نیست؟ مگر نباید مرد خریدار وصال زن باشد؟مگر خواستگاری مرد از زن از عوامل حفظ حیثیت و احترام به زن نیست؟ باز هم انگار قرار است راهی را به جوانانمان نشان بدهیم که بر خلاف نظام طبیعی حاکم بر روابط زن و مرد است .همان اتفاقی که جماعت فمنیسم در رابطه با تساوی حقوق زن و مرد رقم زدند و با تحریف این مفهوم والای اسلامی تشابه حقوق را بدون لحاظ کردن تفاوتهای طبیعی زن و مرد به غلط تساوی حقوق معرفی کردند و صد البته که رسانه های جمهوری اسلامی که به تعبیر امام راحل به منزله دانشگاهند در انتقال این فهم نادرست بیکار ننشستند و زنانی را در موقعیتهای اشتباه شغلی به دختران معصوم این سرزمین معرفی کردند.

در کتاب نظام حقوق زن در اسلام شهید مطهری می خوانیم:” خلاف حیثیت و احترام زن است که به دنبال مرد بدود.برای مرد قابل تحمل است که از زن خواستگاری کند و جواب رد بشنود تا بالاخره زنی رضایت خود را به همسری با او اعلام کند, اما برای زن که می خواهد محبوب و معشوق و مورد پرستش باشد و از قلب مرد سر در آورد تا بر سراسر وجود او حکومت کند, قابل تحمل و موافق غریزه نیست که مردی را به همسری خود دعوت کند و احیانا جواب رد بشنود و سراغ مرد دیگری برود.”

توقعمان از رسانه ای که باید انتقال دهنده آموزه های اسلام و انقلاب باشد این است که الگوهای درست را به نسل جوان معرفی و مفاهیم اسلامی را به درستی تبیین کند. دخترانمان را بیش از این ازمسیر خلقت منحرف نکنید؟

ادامه »