اندر خم یک کوچه

وقتی شهر مدرن تناسبی با روح و جانت ندارد، باید خودت را و دلت را برداری واز شهر مصنوعی گمشده در هیاهوی مدرنیته فرار کنی و پناه ببری به جایی که به راحتی ریه‌هایت را از هوای بدون سرب پر و خالی کنی.جایی که بوی نم کاه‌گل زیر پره‌های بینی‌ات بپیچد و تو مست شوی از عطر گلی که وجودت را از آن سرشته‌اند . جایی که موسیقی شب‌هایش جیرجیر جیرجیرک‌هایی است که لای شب‌بوها و شاخ و برگ در هم تنیده درختان جاخوش کرده‌اند و حس غریب ترس‌آلودی را به جانت می‌ریزند. جایی که بوی پشکل و پهن برخاسته از آغل‌های خشتی‌اش تمام عطرهای موسیوهای فرانسوی را بی اعتبار می‌کند. جایی که درختان پربارش حصار دیوار را تاب نیاورده و کریمانه دست انفاق تا میانه کوچه گشوده‌اند و تداعی‌‌گر«قطوفها دانیه» بودن بهشتند . جایی که درکوچه باغ‌های ساده و بی تکلفش، نگاهت قد می‌کشد و زمین از یادت می‌رود. ستاره‌های آسمان به تو چشمک می‌زنند و تو زمزمه می‌کنی «ربنا ما خلقت هذا باطلا». جایی که مرد آبیار در دل شب ، صدای پای آب را به گوش کرت‌های تشنه می‌رساند و « جعلنا من الماء کل شیء حی» را مشق می‌کند.
و تو به خیانت مدرنیته در حق انسان لعنت می‌فرستی که فطرت خاکی او را، لگدمال آهن‎‌ و سنگ کرد و بوی نم و نای کاه‌گل آب‌پاشی شده را از خاطرش برد و از او موجودی ساخت خلوت‌گریز جلوت پسند، بی‌ذکر و فکر.

وقتی روح، شکست خورده از برخوردها و یقه‌گیری‌های روزانه با نفس و تزاحم آدم‌های اطراف باشد جسم خسته از کشمکش‌ها را هم با خواب نمی‌توان براق کرد. اصلا هرچه بیشتر آسایش جسمت را تدبیر کنی انگار کسالت روحیت بیشتر می‌شود. تاثیر جسم از روح به قدری است که اگر روحت پروار باشد جسم خسته از یک روز نیاسودن را لختی چشم بر هم نهادن هم می‌تواند چنان سرشار کند که قادر باشد به قاعده یک روز دیگر بی خوابی را تاب بیاورد. سر این معادله را فقط پادشاهان پیاده طریق نجف به کربلا می‌فهمند و بس.

روح خسته‌ام را امسال هم می‌خری حسین (ع)؟ 

مدت‌ها پیش با یکی از دوستانم که تازه ازدواج کرده بود، بحث می‌کردم . بحث در مورد موضوعی بود که من به آن “شوآف عشق” می‌گویم ؛که متاسفانه با آمدن شبکه‌های اجتماعی مبتلابه قشر مذهبی نیز شده است و مثل غده سرطانی روز به روز در حال رشد می‌باشد. دوستم معتقد بود ما که مذهبی هستیم وقتی وارد جامعه می‌شویم باید عشقمان به یکدیگر را نشان بدهیم. گاهی باید سرت را روی شانه همسرت بگذاری و خودت را رها کنی و لذتش را ببری یا بخزی در آغوشش و اجازه بدهی به بقیه تا ببینند مذهبی‌ها هم عاشقی بلدند.

با طرز تفکرش مخالف بودم . برایش استدلال‌های زیادی آوردم؛ از جمله اینکه ما تنها مسوول دل خودمان نیستیم. ما باید حواسمان به دل‌هایی باشد که شاید تنگ همسری است که در جبهه رزم مشغول دفاع از اسلام است و یا شهید شده و قاب شده روی طاقچه . به او گفتم حتی باید به دل آن همسری فکر کنی که هیچ وقت طعم شیرین اینچنین تکیه گاهی را نچشیده چون همسرش دل عاشقی در میان  سینه نداشته تا برایش بتپد و جوانیش پای جهالت همسر نامهربانش سوخته و تمام شده. به اوگفتم حتی باید به دل مجردهایی فکر کنی که شاید شرایط ازدواج برایشان مهیا نبوده و هنوز ایمانشان آنقدر قوی نشده که حسرت این نداشتن بغض و عقده نشود روی سینه‌شان. ولی خب، منطق دوستم با منطق من فاصله‌ها داشت.

البته بعدها منطقم را میان زندگی نامه‌های شهدایی پیدا کردم که همین حواس جمعی‌هایشان , خدا را عاشقشان کرد. وقتی خواندم که شهید چیت سازیان به همسرش می‌گفت وقتی توی همدان باهم هستیم خیلی شانه به شانه من راه نرو شاید زن شهیدی ببیند و دلش هوای همسرش را بکند یا وقتی شهید سیاهکالی همین را به همسرش گوشزد می‌کرد.

و چند وقت پیش همین منطق را در کلام وحی پیدا کردم آنجا که خداوند فرموده :« وَلایَضْرِبْنَ بأرْجُلِهِنَّ لِیُعْلَمَ مَایُخْفِینَ مِن زِینَتَهُنَّ»؛ زن‌ها پاهایشان را محکم زمین نزنند تا زینت‌های مخفی‌شان نمایان شود و دانسته شود. و این تفسیر از حجت الاسلام قاسمیان :«بالاخره آدم باید حواسش باشد که یواش یواش در دل مردم گرد و خاک به پا نکند. یعنی پا آنقدر محکم نزنید زمین و در مقابل دیدگان همسران بقیه، خیلی جولان ندهید. یکی از آفاتی که در ارتباطات بین خانواده‌هایی که با هم قابل مقایسه هستند، وجود دارد، این است که زینت‌های مخفی زندگی خود را خیلی نمایش دهند.

اما گاهی زینت آشکار است و بقیه باید چشم‌هاشان را ببندند: فَلْیَسْتَعْفِفْ. به هرجهت آدم‌ها که همه یکسان نیستند؛ همین همسری را که انتخاب کردی با او راضی باش. ولی گاهی هست که ما خودمان می‌دانیم که داریم گرد و خاک می‌کنیم در دل بقیه و دل بقیه را داریم می‌لرزانیم.»

خطر دیگری که در رابطه با آشکاری این زینت‌ها احساس می‌کنم، چاپ زندگی‌نامه‌های شهدا به روایت همسرانشان است که بی مهابا پرده از زینت‌های مخفی زندگی‌شان با شهید برمی‌دارند، بدون توجه به اینکه این کتاب‌ها قرار است در دسترس دختران جوان و نوجوانی قرار گیرد و زندگی آن‌ها را تحت الشعاع قرار دهد و یا حتی تهدیدی برای زندگی آینده همسر شهید محسوب شود اگر قصد ازدواج مجدد داشته باشد.

خانه های قدیم اندرونی داشت و بیرونی ولی الان…..

معتقدم ما در تمام زمینه های دینی استاد تقلیل دادن و پایین آوردن سطحیم. یکی از مواردی که از این گزند بی‌نصیب نمانده امر به معروف و نهی از منکر است. اگر از قیام امام حسین علیه السلام گفتیم و تحلیل کردیم و هدف را این دو اصل دانستیم , حدش را در خواهرم حجابت محدود کردیم ؛ اگرچه آن هم یک اصل شرعی و قانونی است اما توجه نکردیم که این ناهنجاری میوه درختی نامبارک بود که ریشه در مسئله‌ای کلان‌تر داشت؛ مسئله ای به کلانی سیاست.

اگر منبری بودیم و وعظ کردیم دائم بر منبر از حجاب گفتیم و شل مذهب شدن جوانان, یا از احکام فقهی گفتیم و اخلاق فردی و به خیال خودمان بارمان را بستیم و تکلیف از گردنمان ساقط شد. یا ندیدیم ریشه را و یا دیدیم و تغافل کردیم؛ چرا که حرف گران زدن هزینه ای بس گران دارد.

الغرض، اگر ادعای حسینی بودن داریم بیایید این دو امر مهم را به جایگاه اصلیشان بازگردانیم

شهید مطهری:

«صلاح و فساد طبقات اجتماع در یکدیگر تأثیر دارد. ممکن نیست که دیواری بین طبقات کشیده شود و طبقه‌ای از سرایت فساد یا صلاح طبقه دیگر مصون یا بی بهره بماند؛ ولی معمولا فساد از خواص شروع می شود و به عوام سرایت می کند و صلاح برعکس از عوام و تنبه و بیداری آنها آغاز می شود و اجبارا خواص را به صلاح می آورد؛ یعنی عادتا فساد از بالا به پایین می ریزد و صلاح از پایین به بالا سرایت می کند.

روی همین اصل است که می بینیم امیرالمومنین علی  در تعلیمات عالیه خود بعد از آنکه مردم را به دو طبقه عام و خاص تقسیم می کند نسبت به صلاح و به راه آمدن خاصه اظهار یأس و نومیدی می کند و تنها عامه مردم را مورد توجه قرار می دهد.»

ادامه »

این اعترافات نوش آفرین تنها یک اعتراف نیست، بلکه صحبت از درد عمیقی است که جامعه زنان امروز به مدد شانتاژهای رسانه‌ای و تبلیغات کاذب غربی بدان مبتلا گشته‌اند و از آن بی‌خبرند. او که عمری ابزار همین رسانه‌ها بوده از مردسالاری سخن به میان می‌آورد که به دلیل عمیق بودن لایه‌های آن کمتر کسی متوجه آن می‌شود.

اکثر ما  وقتی صحبت از مردسالاری به میان می‌آید  مردی را تصور می‌کنیم که با صدای بلند و توی گلو افتاده‌ش همسرش را ضعیفه صدا می‌زند و با حس برتری طلبانه توقع دارد کفش هایش را هم جفت کند. زنی که اسیر خودخواهی‌های یک مرد شده و اسمش را با ترس و لرز می‌برد؛ در حالیکه آن مرد کوچکترین ارزشی برای زن قائل نیست.

اما گفته‌های این زن پرده از یک مردسالاری مدرن بر می‌دارد . مردهایی که زن را برای سود اقتصادی بیشتر به کف جامعه می‌کشانند و شرط استخدام را روابط عمومی بالا و ظاهر مناسب اعلام می‌کنند. زن‌هایی اسیر این نوع مردسالاری شده اند که از ضعیفه گفتن مردهای سیبیل کلفت منزجرند. هربار و قبل از خروج از منزل ساعتها جلوی آینه وقت صرف می‌کنند تا ظاهری جذاب داشته باشند، یا ساعت‌هایی را که در باشگاه‌ها در حال عرق ریزی هستند تا اندامشان را مناسب سازی کنند یا موقع خرید در فروشگاه به دنبال مانتوها و ساپورت های تنگ و چسبنده هستند تا بدنی را که با صرف وقت در باشگاه استاندارد شده بهتر به نمایش بگذارند.

اما در تمام این وقت‌ها از یک نکته غافلند. این معیارهایی که امروز برای آنها اینقدر مهم شده ازکجا آمده است؟ نمی‌پرسند چرا من باید ساعت‌ها وقتم صرف لاک ناخن و زدن کرم پودر و پنکیک شود ؟حتی شاید موقعی که شماره تلفن فلان آگهی را برای شاغل شدن می‌گیرد از خود نمی‌پرسد چرا ظاهر مناسب، یکی از شرایط باید باشد؟ نمی‌پرسد چرا جذاب بودن من در کنار زن بودنم برای کارفرما دارای اهمیت است؟

نمی‌پرسد چون ذهنش در تسخیر رسانه‌هایی است که مردها معیارش را تعیین کرده‌اند, رسانه‌هایی که دم از آزادی زن می‌زنند و حجاب را با لفظ اجبار همنشین می‌کنند تا زن را به عنوان وسیله التذاذ مردان معرفی کنند؛ درحالی که به واقع آزادی مردان هرزه برای تمتّع از زن و نه آزادی زن است. این نگاه به زن از دویست سال گذشته در غرب کلید خورده تا جایی‌که در تمام نقاشی‌ها , مجسمه سازی‌ها , ادبیات, فیلم‌های هالیوود و بالیوود و.. به جای پرداختن به جنبه‌های والای روحانی زن و ارزش‌های شخصیتی او تنها به جنبه‌های شهوانی و جنسی او پرداخته شده است.

ادامه »